محوطهاي مربوط به دوران پيش از تاريخ (دوران نوسنگي) و نمونه ويژه ابتکارات معماري دوره ساساني در نزديکي "تنب پرگان" در دشت جناح (مهران) استان هرمزگان و در ۳۰ کيلومتري خليج فارس شناسايي شد.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايسنا، علي اسدي، سرپرست گروه باستان شناسي "تنب پرگان" با اعلام اين خبر گفت: در بررسي سطحي از اين محوطه علاوه بر آثار معماري و سفال از دورههاي تاريخي، برخي نمونههاي ابزار سنگي، مشابه نمونههاي به دست آمده از دوره "باکون الف" در فارس نيز شناسايي شدند.

به گفته اين باستان شناس، با توجه به اين که تاکنون در اين بخش از شهرستان بستک و ناحيه جناح محوطهاي با اين قدمت و آثار فرهنگي شناسايي نشده، کشف اين محوطه بسيار حائز اهميت است چون منطقهاي که آثار در آن شناسايي شده به خط مستقيم کمتر از ۳۰ کيلومتر با خليج فارس فاصله دارند.
او با بيان اين نکته که فصل سوم کاوش تنب «پرگان جناح» با هدف شناخت بهتر کارکرد اين بنا از نيمه بهمن ماه آغاز شد، گفت: هدف از فصل سوم کاوش باستان شناسي تنب پرگان شناسايي شکل دقيق معماري وکارکرد ساختمان مدور قرار گرفته بر سطح تپه و همچنين حفاظت و نگهداري بهتر اين اثر است.
اسدي با استناد به نتايج به دست آمده از روند کاوش تا کنون گفت: به نظر ميرسد که بازسازي فرضي صورت گرفته از بنا که در پايان فصل دوم انجام شده بود، نزديک به واقعيت بوده و روي فضاي مرکزي بنا، گنبدي مدور قرار داشته است.
به گفته وي، اين نتيجه با توجه به آشکار شدن جرزهاي بيشتري در بخش مرکزي بنا مشخص شده و بر اساس همين بازسازي به جز گنبد مرکزي ، رواقي سرتاسري نيز در اطراف آن وجود داشته است.
او در ادامه با اشاره به قرار گرفتن يک حصار خشتي مدور دورتا دور ساختار، افزود: چهار نيم برج در جهات اصلي بوده و در نهايت همهي مجموعه با يک خندق در اطراف آن محافظت ميشده است.

اين باستان شناس ساختمان مدور تنب پرگان را، بر اساس شواهد موجود نمونهاي ويژه از ابتکارات معماري دوره ساساني در پسکرانههاي شمالي خليج فارس دانست و گفت: مشخص نيست که معماران بنا طرح آن را با الهام از چه سازهي پيشيني ايجاد کردهاند، چون تاکنون پلان مشابهي براي آن در معماري اين دوره سراغ نداريم.
او افزود: ممکن است طرح بنا، ابتکاري نو و زاييده ذهن معماران محلي براي ساخت بنايي با کارکرد ويژه بوده باشد.
سرپرست گروه باستان شناسي تنب پرگان گفت: در نتيجه مشاوره با گروههاي متخصصِ حفاظت بنا، در پايان فصل دوم با هزينه و کمک منصور عباسي، نيکوکار شهر، پوششي حفاظتي روي بخش کاوش شده تنب پرگان ايجاد شده و اين بنا به صورت مناسب شکل بسيار خوبي از بارانهاي سيل آسا و ديگر عوامل جوي مورد حفاظت قرار گرفته است.
اسدي با تاکيد بر اينکه بخشهاي نويافتهي اين بنا پس از پايان فصل سوم کاوش نيز مورد حفاظت قرار ميگيرد، افزود: به زودي يک تيم حرفه اي مرمتگر براي استحکام بخشي و تثبيت معماري بناي تنب پرگان عمليات حفاظت و مرمت سازه سنگي بنا را آغاز خواهند کرد.
