به گزارش سرويس معماري گالري آنلاين به نقل از روابط عمومي سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري به دنبال اقدامات کالبدي که قبل و بعد از ثبت‌جهاني مجموعه کاخ گلستان صورت گرفت، سازمان ميراث‌فرهنگي اقدام به انعقاد تفاهم‌نامه‌اي با معاونت علمي رياست‌جمهوري به‌منظور ارتقاي سطح کيفي، حفاظت، انتقال دانش و همچنين ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري مورد نياز گردشگران کرد.
فرهاد عزيزي مديرکل امور پايگاه‌هاي ميراث جهاني با اشاره به اينکه کاخ گلستان يکي از منحصربه‌فرد‌ترين مجموعه‌هاي تاريخي ايران است که بايد آگاه‌سازي مردم نسبت به اين ميراث ارزشمند با برنامه‌ريزي‌هاي دقيق فرهنگي، عمراني در جهت نگهداري از آن‌ها همراه باشد گفت: «پس از تمامي اقدامات کالبدي که قبل و بعد از ثبت‌جهاني مجموعه کاخ گلستان انجام گرفته است، يکي از اقدامات مهمي که در اولويت و اهداف برنامه‌هاي سازمان ميراث‌فرهنگي قرار دارد، معرفي ارزش‌هاي مجموعه جهاني کاخ گلستان است.»
او افزود: «در همين راستا تفاهم‌نامه‌اي بين سازمان ميراث‌فرهنگي و معاونت علمي رياست‌جمهوري براي ارتقاي سطح کيفي، حفاظت، انتقال دانش و همچنين ايجاد زيرساخت‌هاي گردشگري مورد نياز گردشگران منعقد شد و در گام نخست چهار اقدام مهم که شامل معرفي آثار و اشياي حوض‌خانه با استفاده از فناوري‌هاي نوين، نورپردازي تالار حوض‌خانه، زيرساخت شبکه، ايجاد آزمايشگاه و کارگاه مرمت اشيا و آثار در دو بخش مواد آلي و معدني پس از تهيه طرح و تاييد با همکاري معاونت علمي رياست‌جمهوري به اجرا درآمد و اميد است با اقداماتي که در حال انجام است تمام اهداف تفاهم‌نامه به سرانجام برسد.»
مديرکل امور پايگاه‌هاي ميراث جهاني افزود: «استفاده از روش‌هاي نوين مي‌تواند کمک شاياني به افزايش شناخت و معرفي ميراث‌فرهنگي ايران کند و استفاده از تکنولوژي‌هاي روز دنيا شامل رمزينه پاسخ سريع، واقعيت مجازي، واقعيت افزوده و نمايش سه‌بعدي مي‌تواند محيط موزه را از حالت کلاسيک که فقط به نمايش آثار و توضيحات راهنمايان موزه محدود بوده به حالتي فوق العاده براي مخاطبان تبديل کند.»
او گفت: «پس از تهيه طرح محتوايي تابلوها و آثار موجود نرم‌افزارهاي طراحي و سخت‌افزاري لازم نصب شد و در حال حاضر قابل استفاده است.»
نورپردازي تالار حوض‌خانه
عزيزي همچنين به نورپردازي تالار حوض‌خانه و زيرساخت شبکه اشاره کرد و افزود: «اهداف اين پروژه، معرفي بهتر آثار هنري موزه‌ها در ترويج آموزش و ظرفيت تعامل فرهنگي با استفاده از تکنولوژي‌هاي نوين نورپردازي در تالار حوض‌خانه است که پس از مدل‌سازي تالار، آثار و تابلوهاي آن در راستاي ارائه مناسب تابلوهاي نفيس نقاشي به پژوهشگران و بازديدکنندگان، با استفاده از روش‌هاي نوين نورپردازي که مي‌توانست کمک شاياني به افزايش شناخت اين آثار کند اين پروژه به انجام رسيد.»
پياده‌سازي زيرساخت شبکه
به گفته عزيزي، همچنين هدف از پروژه زيرساخت شبکه نيز برآوردن نياز هر گونه اقدام عملي براساس الگويي منسجم است که به واسطه آن مي‌توان سيستم‌هاي حفاظت و نگهداري پايش را به بهترين نحو براي مجموعه کاخ گلستان پياده‌سازي کرد در ضمن بهترين خدمات را مي‌توان با پياده سازي اين ظرفيت به گردشگران و پژوهشگران داد.»
او افزود: «تسهيل ارتباطات، اشتراک‌گذاري سخت افزارها، اشتراک‌گذاري اطلاعات و اسناد، از ويژگي‌هاي مهم اين ظرفيت است و اين پروژه پس از طراحي تمامي بخش‌ها و قسمت‌هاي کاخ گلستان را به يکديگر متصل کرده است چنانچه در گام بعدي و اجراي کامل تفاهم‌نامه بيشترين استفاده را مي‌توان از اين زيرساخت داشت.»
ايجاد آزمايشگاه و کارگاه مرمت اشيا
او همچنين از ايجاد آزمايشگاه و کارگاه مرمت اشيا و آثار در دو بخش مواد آلي و معدني در مجموعه کاخ گلستان را از جمله اقدامات مهم دانست.
عزيزي گفت: «هدف اين پروژه آماده‌سازي و تجهيز فضاي فيزيکي کارگاه و آزمايشگاه مرمت، تجهيز امکانات مورد نياز بخش آزمايشگاه مرمت و کارگاه‌هاي مرمت اسناد و اشياي تاريخي و در نهايت برنامه‌ريزي براي حفظ و مرمت آثار تاريخي موزه براساس اولويت است.»
به گفته او مجموعه کاخ گلستان با دارا بودن گنجينه‌هاي بي‌نظير از اسناد و کتب تاريخي و نقاشي‌ها و اشياي متنوع، جايگاه ويژه‌اي دارد و به‌دليل حجم بالاي اشيا در مخازن و نيز در معرض نمايش نياز مبرم به وجود يک آزمايشگاه و کارگاه مستقل براي انجام اقدامات علمي و فني براي نگهداري، حفاظت و مرمت اين اثار است.»
مديرکل امور پايگاه‌هاي ميراث جهاني اضافه کرد: «قابليت فراوان گنجينه‌هاي تاريخي و فرهنگي کاخ گلستان لزوم ايجاد يک مرکز مطالعه، حفظ و نگهداري آثار با ارزش را در مقايسه با مراکز ديگري مانند موزه ملي ايران، موزه ملک و گنجينه آستان قدس در مشهد مي طلبد.»
عزيزي افزود: «ولي متاسفانه تاکنون چنين بخشي در اين موزه فعال نبوده و بسياري از اثار باارزش آن نياز به نجات بخشي و حفاظت اضطراري دارند. درحال حاضر اين بخش مهم نيز در مجموعه جهاني راه‌اندازي و آماده بهره‌برداري است.»
کاخ گلستان يکي از منحصربه‌فرد‌ترين مجموعه‌هاي تاريخي ايران است که به مثابه دريچه فرهنگ و تمدن اين سرزمين علاوه بر اينکه داراي موزه‌هاي متعددي است، داراي کتابخانه و گنجينه نسخ خطي با بيش از 3200 نسخه همچون مرقع گلشن، شاهنامه بايسنقري، هزار و يکشب و مرکز اسناد خطي و مرکز اسناد تصويري است.
آلبوم خانه آن شامل 1520 آلبوم و حدودا 9هزار شيشه يکي از مهم‌ترين مخازن دنيا و دومين مخزن عکس و فيلم بعد از بريتيش ميوزيوم در کشور انگلستان است.
بناي ارزشمند کاخ گلستان در سال 1324 به شماره 417 در فهرست آثار ملي ايران و در سال 2013 (دوم تيرماه 92) در سي و هفتمين اجلاس سالانه در کامبوج به فهرست ميراث جهاني اضافه شد.