در دنيايي که همه چيز خيلي زود فراموش مي‌شود، عکس‌ها سندي هستند که با ثبت يک لحظه، راوي تاريخ مي‌شوند. لحظه کوتاهي که در قاب کوچک عکاس‌ها ثبت مي‌شود، آن‌قدر قدرتمند است که مي‌تواند خشم، زيبايي، ظلم، اميد و اندوه نهفته در دورن خود را به چشم‌هايي که نظاره‌گر آن هستند، منتقل کند.
عکاسي يعني ثبت و ايجاد يک تصوير؛ عکاسي داراي سه جنبهٔ علمي، صنعتي و هنري است؛ به‌عنوان يک پديدهٔ علمي متولد شد، به‌شکل يک صنعت گسترش يافت و به عنوان هنر تثبيت شد. عکاسي توسط يک فرد کشف و تکميل نشده‌است، بلکه نتيجهٔ تلاش بسياري از افراد در زمينه‌هاي مختلف و اکتشافات و نوآوري‌هاي آنان در طول تاريخ است.
تاريخچه‌ي نامگذاري روز جهاني عکاسي
قديمي‌ترين عکس ثبت شده در تاريخ عکاسي تصويري است که نيسفور نيپس، اشراف‌زاده‌ي فرانسوي در سال 1826 با فرايندي که خود آن را هليوگرافي ناميد از چشم‌انداز پنجره‌ي اتاقش گرفت.
نيسفور نيپس
چند سال بعد يک فرانسوي ديگر به نام لوئي داگر در سال 1837 به فناوري اي دست يافت که تصويري مثبت، مستقيم و پايدار بر صفحه‌ي نقره اندود ثبت مي‌کرد. او فناوري خود را داگروتيپ ناميد که در تاريخ عکاسي بعنوان نخستين شيوه‌ي عملي ثبت تصوير شناخته مي‌شود.
لوئي داگر
اين فرايند اصلاحات و تغييراتي کرد تا اينکه در ژانويه 1839 آکادمي علوم فرانسه داگروتيپ را بعنوان يک اختراع فني به ثبت رساند. ولي چند ماه بعد دولت فرانسه که به اهميت اين اختراع پي برده بود با تخصيص مقرري ماهانه براي داگر و شريکش، که فرزند نيپس بود، از آنان خواست که در يک گردهمايي در پاريس در 19 آگوست 1839 جزئيات فني داگروتيپ و چگونگي کارکرد اين فرايند را براي عموم شرح دهند. دولت وقت فرانسه، در آن روز، اختراع جديد يعني «عکاسي» را بعنوان هديه‌اي رايگان به تمام جهان اعلام نمود و اين نخستين رونمايي عکاسي براي عموم مردم بود؛ يعني نقطه‌ي آغاز رشد اين فن و هنر در جهان.
عکس ثبت شده توسط لوئي داگر
ظاهرا پيشنهاد نامگذاري 19 آگوست – زمان نخستين رونمايي عکاسي براي عموم – بعنوان روز جهاني عکاسي نخستين بار توسط انجمن‌هاي عکاسي در آمريکا اعلام شد ولي شوراي عکاسي بين‌المللي هند در سال 1991 نخستين نهادي بود که اين روز را رسما بعنوان روز جهاني عکاسي جشن گرفت و از آن هنگام تا امروز هر سال کشورهاي بيشتري اين تاريخ را بعنوان «روز جهاني عکاسي» در تقويم‌هاي خود گنجانده‌اند. بطوري که هر سال اين رويداد نسبت به سال گذشته در گستره‌ي بزرگتري برگزار شده است.
در روز جهاني عکاسي برنامه‌هايي مانند سخنراني، گردهمايي، جلسات نقد و بررسي آثار عکاسي و رويدادهاي رقابتي و غيررقابتي زيادي در سراسر جهان از سوي انجمن‌ها، گالري‌ها، شوراها، نهادها و وب‌سايت‌هاي مرتبط با عکاسي برگزار مي‌شود. اما متاسفانه بدليل نبود يک نهاد واحد بين‌المللي همه‌گير براي هماهنگ نمودن امور، قوانين و رويدادهاي مرتبط با عکاسي در جهان، نامگذاري 19 آگوست بعنوان «روز جهاني عکاسي» براي بسياري از عکاسان در کشورهاي مختلف ناشناخته مانده است.
عکاسي يکي از مهمترين اختراعات بشر در قرن نوزدهم بوده است. از آن هنگام که لوئي داگر در پاريس تابستاني فرايند خود را علني نمود تا امروز، عکاسي راه درازي آمده است؛ تغييرات زيادي به خود ديده و روز به روز بر ضريب نفوذش در ميان مردم و جوامع افزوده شده است.
در ادامه به معرفي اجمالي شاخه هاي عکاسي مي پردازيم:
– عکاسي معماري
عکاسي معماري، شاخه‌اي از عکاسي است که در آن از آثار معماري و ساختمان‌ها عکسبرداري مي‌شود. در عکاسي معماري، دو فاکتور زاويه ديد و نوع لنز مهم‌اند، زيرا معمولاً آثار معماري بزرگ هستند و عکاس هم نمي‌تواند به اندازهٔ کافي از آنها فاصله بگيرد؛ به همين دليل لازم است که زاويهٔ ديد لنز زياد باشد.
– عکاسي اجسام بي‌جان
عکاسي اجسام بي‌جان شاخه‌اي از هنر عکاسي است که به ثبت تصوير از اشياء بي‌جان و معمولاً غير متحرک و اشياء محيط پيرامون مي‌پردازد. عکاسي از اجسام بي‌جان در حقيقت جزو سبک‌هاي مشکل عکاسي محسوب مي‌شود، عکاسان اين سبک بايد توانايي نورسنجي دقيق را داشته و از ذوق ترکيب‌بندي بالايي برخوردار باشند.
– عکاسي ورزشي
عکاسي ورزشي، شاخه‌اي از عکاسي است که در آن از صحنه‌هاي ورزشي و ورزشکاران عکسبرداري مي‌شود. در اين نوع عکاسي، تجهيزات و ابزارها نقش مهمي دارند زيرا سوژه متحرک است و عکاس هم از صحنه دور است بنابراين داشتن لنزهاي قدرتمندي همچون تله و زوم لازم است.
– عکاسي پرتره
عکاسي پرتره، شاخه‌اي از عکاسي است که در آن از چهرهٔ انسان عکسبرداري مي‌شود. عکاسي پرتره انواع مختلفي دارد، اما در همهٔ آنها تمرکز عکس بر روي چهرهٔ اشخاص است. پرتره تنها يک عکس ساده نيست، بلکه نمايانگر افکار، اخلاق و خصوصيات فردي سوژه‌است.
– عکاسي از طبيعت
عکاسي طبيعت به شاخه‌اي از عکاسي گفته مي‌شود که گياهان، جانوران، کوه‌ها يا صخره‌ها به نحوي ثبت شده باشند که در آن هيچ گونه اثر مستقيم يا غير مستقيمي از حضور انسان ديده نشود، گياهان پرورش داده شده از سوي انسان، راه‌ها، حيوانات اهلي يا حيوانات وحشي خارج از محيط زيست اصلي خود، هيچ‌يک در عکس طبيعت نبايد حضور داشته باشند.
– عکاسي حيات‌وحش
عکاسي حيات وحش، شاخه‌اي از عکاسي است که در آن از حيوانات و جانوران عکسبرداري مي‌شود. عکاسي در اين سبک، نياز به دانش بالا و تجربهٔ فراوان در زمينهٔ عکاسي و آشنايي با رفتار حيوانات گوناگون دارد. عکاسان بايد توان اثبات طبيعي بودن تصاوير را داشته باشند.
– عکاسي نجومي
عکاسي نجومي شاخه‌اي از عکاسي است که به وسيلهٔ تلسکوپ و با روش‌هاي مختلف از ستاره ها و سيارات عکسبرداري مي‌کند. زمان نوردهي اين عکس‌ها معمولاً از چند دقيقه تا چند ساعت، متفاوت است. البته با دوربين عکاسي و با هر لنزي مي‌توان از ستاره‌ها و سياره‌هاي نزديک عکس گرفت.
– عکاسي از مناظر
عکاسي از مناظر، به عکاسي از جهان پيرامون مي‌پردازد، حضور انسان يا عناصر انساني، در اين سبک محدوديتي ندارد. توانايي در ديدن زيباترين ترکيب بندي در منظره و تصور آن که در چاپ نهايي چگونه به نظر مي‌رسد و همچنين انتقال الهام عکاس به بيننده از مهمترين ماهيت‌هاي عکاسي منظره‌است.
– عکاسي خبري
عکاسي خبري يا فتوژورناليسم به عکس‌هايي گفته مي‌شود که پبام و هدف اصلي آنها خبر رساني است. عکاسان خبري، همان نويسندگان مقاله و مخبران خبر به وسيله تصوير يا همان عکس هستند. عکاسي خبري هنري است که براي قصه‌گويي عکاسانه به کار گرفته مي‌شود تا زندگي را مستند کند.
– عکاسي شب
عکاسي در شب، به عکاسي در فضاي آزاد در ساعات شب گفته مي‌شود. در عکاسي شب، معمولاً از ديافراگم‌هاي بسته و زمان‌هاي نوردهي طولاني استفاده مي‌کنند.
– عکاسي ماکرو
عکاسي ماکرو شاخه‌اي از عکاسي است که از نماي نزديک و بطور معمول از سوژه‌هاي کوچک عکسبرداري مي‌کند. بطور کلاسيک، سوژهٔ موجود در يک تصوير ماکرو بزرگتر از اندازهٔ آن در طبيعت است. به هر شکل امروزه تصوير برداري ماکرو، تهيه تصوير از سوژه در ابعاد بزرگتر و واضح‌تر از آن چيزي است که در حيات ديده مي‌شود.
عکاسي صنعتي
عکاسي صنعتي يکي از شاخه‌هاي عکاسي مي‌باشد که به سفارش يک سازمان صنعتي صورت مي‌پذيرد و به ثبت فرايندهاي توليد، محصولات، سازمان کار، کارکنان و يا تجهيزات سازماني مي‌پردازد. عکس صنعتي ممکن است با مقاصد داخلي (به عنوان مثال اداري و يا روابط صنعتي) و يا خارجي (به عنوان مثال تبليغات يا روابط عمومي) بکار گرفته شود.
