حصارها همچنان اطراف ميدان مشق پابرجا هستند و ساعت تردد تغييري نکرده. با نزديک شدن به تابستان و رونق گردشگرش شبانه، اينگونه به نظر ميرسد که هنوز شهرداري و وزارت خارجه نتوانستند بر سر آزادسازي ميدان مشق به تفاهم برسند.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايلنا، تهران از جمله کلان شهرهايي است که ميتوان گردشگري شهري را در آن توسعه داد. ضمن آنکه با نزديک شدن به تابستان، امکان توسعه گردشگري شبانه و به تبع آن رونق کسب و کارهاي همسو با گردشگري فراهم است.
به جرات ميتوان گفت يکي از مناطق تهران که اين روزها به واسطه حضور کيوسکها و ماشينهاي فروش غذا، تبديل به پاتوق شبانه و البته خوردن غذاهاي خياباني شده خيابان سي تير و باب همايون است. در اين ميان در محدوده اين خيابانها شاهد فعاليت موزههاي متعدد از موزه ارتباطات گرفته تا موزه ملک و موزه ملي و … هستيم. درعين حال يکي از مهمترين بخشهاي تاريخ شهر تهران در اين محدوده قرار دارد.
ميدان مشق محوطهاي تاريخي مربوط به دوره قاجار است که در محدوده بين خيابان امام خميني(ره) و سي تير قرار دارد و مدت زمان کوتاهي در دوره پهلوي اول از آن به عنوان باغ ملي ياد و پس از آن ساختمانهاي دولتي نيز در اين مجموعه احداث شد. محوطه ميدان مشق با ساختمانهاي زيبا از دانشگاه هنر و وزارت خارجه گرفته تا موزه ارتباطات و البته موزه ملک منقوش شده و ميتواند تبديل به يکي از محوطههاي خاطره ساز شهر تهران براي تهرانگردان و گردشگران شود.
با اين وجود مدتي است که محدودههاي ورودي ميدان مشق نه تنها با ميلهها محصور شده بلکه درهاي ورودي آن نيز فقط تا ساعتي خاص باز هستند و عملا امکان بازديد از اين محوطه تاريخي در ساعات مختلف بخصوص شب فراهم نيست.
بهمن سال ۹۷ بود که پيروز حناچي (شهردار تهران)در ديداري که با محمدجواد ظريف (وزير امور خارجه) داشت از باز شدن درهاي ميدان مشق به روي گردشگران خبر داد و عنوان کرد: در اين جلسه مقرر شد تأمين نيروي انساني به منظور حفاظت و حراست از مجموعه ميدان مشق توسط شهرداري تهران انجام و محوطه پس از ساعت اداري از ساعت ۱۸ تا ۲۴ به روي شهروندان گشوده شود. همچنين اين ميدان روزهاي پنجشنبه و جمعه يکسره تا ساعت ۲۴ براي استفاده شهروندان باز خواهد بود. همچنين در اين جلسه مقرر شد گيتها تجميع، نردهها و فنسهاي محيط نيز به حداقل رسانده شود.
اما اين وعدهها پس از گذشت ۶ماه و تا امروز، هنوز عملي نشده و همچنان درهاي ميدان مشق فقط تا ساعت ۱۹ باز است و البته پنجشنبه و جمعه نيز بسته است و در ادامه ساعاتي که بيشترين تردد در محوطه وجود دارد به روي تهرانگردها بسته است.
سعيد شاهمير (معاون امور اجتماعي و فرهنگي منطقه ١٢ شهرداري تهران)در گفتگو با ايلنا از تنظيم نقشه کلي مجموعه که قرار است تبديل به يک فضاي فرهنگي شود و تخصيص اعتبار براي اين مهم که حدود يک ميليارد تومان است خبر داد و گفت: پيمانکار نيز تا سال گذشته تعيين شده بود که به دليل درگيريها و مشکلاتي که با پيمانکار عمراني داشت، تغيير کرد و پيمانکار جديد از اواخر سال ۹۷ براي پروژه ميدان مشق تعيين شده است. منابع مالي نيز يا از طريق بودجه تعيين شده يا از طريق ساير منابع مالي به صورت پروژهاي پرداخت خواهد شد. در حال حاضر ميتوان گفت نقشه و پيمانکار تاييد شده است. مشاور موضوع نيز براي بازنمايي نقشه گرفته شده است.
با اين وجود محمدجواد حقشناس (عضو شوراي اسلامي شهر تهران و ري و تجريش) با تأکيد بر اينکه برنامهاي که براي ميدان مشق در نظر گرفته شده حول رويدادها و مراسمي است که ميتواند در اين محوطه تاريخي برگزار شود، گفت: همانطور که در نوروز سال ۹۸ شاهد بوديم حداقل ۲ کنسرت برگزار شد که با استقبال خوب عموم جامعه همراه بود. انتظار ما از شهرداري منطقه ۱۲ آن است که براي تابستان نيز در ميدان مشق برنامهها بر رويدادهاي فرهنگي هنري تعريف کنند. همچنان ميدان مشق را به عنوان يکي از محورهاي اصلي شهر تهران ميدانيم. بايد به آن سمت گام برداريم که از حداکثر ظرفيتهاي ميدان مشق استفاده شود و امکان حضور و ديدار مردم و گردشگراني که به تهران سفر ميکنند، از اين محوطه تاريخي فراهم شود.
او معتقد است: شهرداري از اين مهم استقبال ميکند اما تا حدودي در انجام هماهنگيهاي اوليه با وزارت خارجه با مشکل روبرو هستيم. گويا دوستان ما در وزارت خارجه هنوز خود را براي اين مهم آماده نکردهاند و آن را نپذيرفتهاند. براي من جاي تعجب دارد وزارت خارجه که اين تجربه را در تمام جهان دارد و شاهد آن است که بسياري از مقرهاي اصلي وزارتخانهها و نهادهاي شاخص دولتي مانند ساختمان نخست وزيري و پارلمانها عمدتاً محلي همزمان با انجام فعاليتهاي خود، حضور عموم جامعه و مردم را ميپذيرند، چرا با اين امر کنار نيامده است.اينکه ميدان مشق با يک حصار پوشيده شود و رابطه مردم با اين مجموعه محدود شود و مانعي براي برقراري اين ارتباط باشد از وزارت خارجه و مشخصا مديران امروز اين وزارتخانه پذيرفته شده نيست.
عضو شوراي شهر تهران تاکيد کرد: انتظار ما از محمدجواد ظريف به عنوان شخص ديپلماتي که با فرهنگ به خوبي آشناست، اين است که از فرصتي که فراهم شده است و شوراي شهر و شهرداري علاقه مندي خود را براي احياي دوباره ميدان مشق نشان ميدهند و برايشان اهميت دارد؛ استفاده کند و اين محوطه تاريخي را براي حضور و استفاده مردم آزادسازي و احيا کند. قطعاً ادامه روند محصول ماندن ميدان مشق در ميانه ميلهها و درهاي بسته نه به نفع شهر خواهد بود و نه به نفع مردم و مديريت شهري. معتقد هستم با استمرار اين حصارها همه ضرر خواهند کرد.
حقشناس با اشاره به آنکه اين رويکرد امنيتي از گذشته تاکنون در محوطه ميدان مشق وجود داشته، افزود: اين گونه به نظر ميرسد که وجود آدمها ميتواند مخل امنيت و آرامش باشد اين در حالي است که با نگاههاي نويني که در دنيا در خصوص حوزه امنيت به وجود آمده، چنين نگاهي همخواني ندارد. برعکس آنها معتقد هستند که حضور انسان و حضور شهروندان در محيطهاي مختلف است که امنيت را با خود به همراه ميآورد.
او خاطرنشان کرد: هرچند مسئولان ما دلايل خاص خود را براي اين مهم دارند اما پاک کردن صورت مسئله پاسخ به سوال مطرح شده نيست. معتقد هستم وزارت خارجه اگر بخواهد سياست خود را در محصور نگاه داشتن ميدان مشق که بخشي از تاريخ و داشتههاي شهر است، ادامه دهد و مانع براي حضور مردم ايجاد کند خيلي پسنديده نخواهد بود. البته نبايد فراموش کرد که ايجاد هماهنگيهاي بين بخشي براي برگزاري رويدادهايي که در نوروز شاهد بوديم بسيار دشوار بود. اين درحالي است که استقبال شهروندان از فضاي ميدان مشق به اندازهايست که ما را مجاب ميکند تا همچنان پيگير آزادسازي ميدان مشق باشيم.
به گفته اين عضو شوراي شهر تهران، اگر فعالان ميدان مشق از شهرداري گرفته تا موزه ملک و موزه ارتباطات و دانشگاه هنر، به شوراي شهر شکايت کنند، اين مهم را بيش از گذشته پيگيري خواهند کرد. ضمن آنکه اگر اين مهم نهايتا تا هفته آينده حل نشود، به شهردار شهر و وزارت خارجه تذکر خواهند داد چراکه استفاده از محدوده ميدان مشق يک خواسته عمومي است.
پاکسازي محوطه توسط شهرداري
حقشناس با تاکيد برآنکه ميدان مشق، سرمايه شهر ماست و اين سرمايه شهري هيچ ربطي به وزارت خارجه ندارد، گفت: اين وزاتخانه حداکثر، مالک ساختمان خود است و اين اجازه را ندارد که به بهانه تامين امنيت کل محدوده ميدان مشق را ببندد و دسترسي مردم را به آن محدود کند. استفاده از ميدان مشق حق شهروندان است. ضمن آنکه اين محدوده ثبت ملي شده و نميتوان بازديد از آن را محدود کرد. نياز است تا وزات خارجه به ميدان مشق نگاه و بررسي مجدد داشته باشد.
او با اشاره برآنکه درحال حاضر نيز پاکسازي و تميزنگاه داشتن محوطه ميدان مشق توسط شهرداري انجام ميشود، گفت: اگر شهرداري هزينههاي نگهداري و پاکسازي محوطه را ميدهد بنابراين حق دارد که درخصوص بهرهبرداري از آن نيز دخالت داشته باشد.
تفاهم نامه با وزارت خارجه
معاون امور اجتماعي و فرهنگي منطقه ١٢ شهرداري تهران نيز در ادامه به اين نکته اشاره داشت: ماههاست متن تفاهمنامه بين شهرداري و وزارت خارجه درخصوص وضعيت ميدان مشق و بهرهبرداري از آن را به وزارت خارجه ميفرستيم اما طي اين مدت به دليل تغييرات مديريتي که در سطوح حفاظتي وزارت خارجه اتفاق ميافتد اين تفاهم نامه منعقد نميشود و هر بار با تغييراتي روبه رو ميشود که در نهايت به امضا نميرسد.
او ادامه داد: ما دوست داريم به قول معروف، پاخور ميدان مشق بالا برود و از اين طريق امنيت منطقه بيش از گذشته شود. اما تاکنون سه تفاهم نامه را براي امضا به وزارت خارجه فرستاديم که در نهايت هم امضا نشد.
اهميت ملاحظات امنيتي
سيدعباس موسوي (سخنگوي وزارت امور خارجه ايران)هم در اين خصوص به ايلنا گفت: ميدان مشق يک ميدان تاريخي است که داراي ابنيه تاريخي و به تبع آن خاطرات نوستالژيکي است که مردم تهران از اين محوطه دارند. شهرداري تهران و شهرداري منطقه و سازمان ميراث فرهنگي و همچنين وزارت خارجه که سالهاست در اين محوطه حضور دارد، خود را از جمله متوليان ميدان مشق ميدانند.
او ادامه دارد: همافزايي با همکاري سه نهاد مذکور در جريان است تا ساماندهي فرهنگي در منطقه شاهد باشيم تا ميدان مشق تبديل به مقصد گردشگران تهران شود. تفاهمهايي بين وزارت خارجه و شهرداري تهران انجام شده که بتوان برخي از ساختمانهاي قديميتر را به يکديگر منتقل کنند و طرحهاي سنتي همسو با مضامين فرهنگي و گردشگري را در ميدان مشق احيا کنند.
موسوي درخصوص نتيجه تفاهمهايي که از آن ياد ميکند، گفت: وزرات امور خارجه يک نهاد حاکميتي است و حفاظت و امنيت آن مهم است. اين امر در همه جاي دنيا وجود دارد. از اين رو براي اجرايي شدن هر طرحي، ملاحظات امنيتي نيز در کنار ملاحظات زيباييشناسي و تاريخي و فرهنگي اهميت دارد.
سخنگوي وزارت امور خارجه ايران در پاسخ به اينکه چرا همچنان شاهد حضور ميلهها و حصارها در اطراف ميدان مشق هستيم، اظهار کرد: درهاي ورودي از ۷ صبح تا ۱۹ باز است. البته نميدانم که چرا حصارها بين ورودي موزه ملي و ميدان مشق وجود دارد که بايد در اين خصوص از بخش حفاظت و حراست پرسش شود.
موسوي در خصوص اينکه آيا حراست وزارت خارجه، درصدد ايجاد محدوديتهاي ورود و خروج به ميدان مشق برآمده، يادآور شد: به نظر من حراست ميخواهد استانداردهاي لازم را ايجاد کند. حال آنکه بايد حلقه امنيتي وزارت خارجه که نهاد حاکميتي است هم در نظر گرفته شود.
او درخصوص امکان جابهجايي ساختمان وزارت خارجه از ميدان مشق به مکاني ديگر گفت: پيشنهاداتي از سوي شهرداري و سازمان ميراث و گردشگري براي اين جابهجايي ارايه شده است.