عطيه پژم: شايد بتوان گفت تأثيري که ويروس کرونا بر روند حرکت رخدادهاي فرهنگي و هنري در ايران و بسياري ديگر ازکشورها گذاشته، حداقل در نيم قرن اخير بي‌سابقه بوده است.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از هنر آنلاين ، ابتدا بخوانيم تعريفي از آنچه روزها است به تيتر يک اخبار ايران و جهان تبديل شده است: کروناويروس‌ها خانواده بزرگي از ويروس‌ها هستند که از ويروس سرماخوردگي معمولي تا عامل بيماري‌هاي شديدتري همچون سارس، مرس و کوويد – 19 را شامل مي‌شود.
کروناويروس‌ها در سال 1965 کشف شدند و مطالعه بر روي آن‌ها به‌طور مداوم تا اواسط دهه 1980 ادامه داشت. اين ويروس به‌طور طبيعي در پستانداران و پرندگان شيوع پيدا مي‌کند، با اين حال تاکنون هفت کروناويروس انساني کشف شده است و آخرين نوع آن‌ها، در دسامبر 2019 در شهر ووهان چين با همه‌گيري در انسان شيوع پيدا کرد.
در ميان نخستين افرادي که به اين ويروس آلوده شده‌اند، مشخص شد که دوسوم آن‌ها با بازار عمده‌فروشي غذاهاي دريايي هوانان که در آن حيوانات زنده نيز به فروش مي‌رسد، ارتباط داشته‌اند. تا هفته اول اسفند تا اين کروناويروس جديد، جان حدود سه هزار نفر را گرفت و بيش از 87 هزار نفر در حدود 60 کشور ازجمله در تايلند، کره جنوبي، ايران، ژاپن، تايوان، استراليا، سنگاپور، نپال، ويتنام، اندونزي، آلمان، روسيه، فيجي، فرانسه و آمريکا به آن مبتلا شدند.
از آنجا که تلاش‌هاي بسياري براي توليد واکسن اين ويروس انجام شده است، اما هنوز واکسن يا داروي مخصوص ضدويروسي براي ريشه‌کن کردن درمان قطعي، جلوگيري و يا مقابله با عفونت‌هاي ناشي از کروناويروس به‌طور عام وجود ندارد درنتيجه بديهي به نظر مي‌رسد با شيوع چنين بيماري خطرناکي، بسياري از فعاليت‌هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي، ورزشي، فرهنگي و هنري در سراسر جهان دستخوش اين جريان شوند.
در ايران در 29 بهمن به دنبال فوت دو بيمار با عوارض تنفسي در بيمارستان کامکار قم، شايعاتي درباره مرگ اين بيماران به علت کروناويروس شکل گرفت و از اين تاريخ به بعد بخش عمده‌اي از فعاليت‌هاي فرهنگي و هنري در ايران که وجه برنامه‌ريزي و اجرايي آن‌ها به معاونت‌هاي چندگانه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي بازمي‌گردد، يکي پس از ديگري تعطيل شدند.
عرصه مد و لباس هم از اين غائله مستثنا نبود. شايد بتوان لغو برگزاري آئين اختتاميه نهمين جشنواره بين‌المللي مد و لباس را مهم‌ترين مورد در چند روز اخير عنوان کرد.
اين مراسم در حالي به تعويق افتاد که از روزها پيش از آغاز برگزاري جشنواره، چهارم اسفندماه براي آن در نظر گرفته شده بود و قرار هم بر اين بود که تالار وحدت ميزبان اين رويداد باشد.
به هر تقدير پرونده نهمين جشنواره بين‌المللي مد و لباس که از 24 تا 29 بهمن‌ماه در مجتمع نمايشگاهي بوستان گفتگو برگزار شد، همچنان باز مانده است و بايد منتظر ماند و ديد چه زماني با اعلام رسمي وزارت بهداشت، ويروس کشنده کرونا از کشور رخت برمي‌بندد و برگزاري رويدادهاي فرهنگي و هنري به روال عادي بازمي‌گردد.
اما در پي شيوع اين ويروس، بسياري ديگر از فعاليت‌هاي اين عرصه تحت‌الشعاع تعطيلي رخدادهاي جمعي قرار گرفتند و برخي نمايشگاه‌ها، جشنواره‌ها و حتي رويدادهايي که داراي جنبه تجاري و فروش محصولات در روزهاي پاياني سال بودند لغو شدند. ازجمله اين رويدادها مي‌توان به جشنواره فروش آثار و محصولات "سي‌پال" و نخستين جشنواره مردمي محصولات حجاب اشاره کرد.
بدون شک کار به همين‌جا ختم نمي‌شود و با تداوم تعطيلي‌ها، بسياري از کارگاه‌ها و کارخانه‌ها عرصه پوشاک و نساجي، تحت تأثير اين جريانات قرار مي‌گيرند.
مصداق اين جريان را مي‌توان در چين جستجو کرد. جايي که استان‌هاي هوبي، جيانگسو و شاوشينگ که خانه بسياري از خوشه‌هاي نساجي و کارخانه‌ها چاپ و تکميل است نيز شاهد تعطيلات اجباري طولاني‌مدت پس از اتمام تعطيلات سال نو هستند.
اين اپيدمي زماني بخش نساجي چين را درگير خود کرد که بسياري از کارکنان واحدهاي توليدي الياف، ريسندگي و بافندگي پيش از تعطيلات به زادگاه خود رفته بودند و اکنون به دليل مختل شدن شبکه حمل و نقل و تدابير گسترده براي کنترل اين اپيدمي قادر به برگشتن به محل کار خود نيستند.
گروه مشاوران CCF در زمينه پتروشيمي، الياف شيميايي و منسوجات پنبه‌اي در شهر هانگژو در روز پنجم فوريه اعلام کرد که کارخانه‌ها توليد الياف استيپل پلي استر تنها 50 درصد ظرفيت خود توليد دارند چون به دليل اثرات شيوع اين بيماري بر سيستم حمل و نقل سرعت تحويل سفارش‌ها به مشتريان پايين است.
و اما تعطيلي بسياري از فشن‌شوهاي خارجي هم اين روزها تيتر اخبار فرهنگي و هنري شده‌اند و بسياري از کشورهاي صاحب‌نام در عرصه مد و لباس، براي رفع خلأ برگزاري اين جريان بسيار مهم در هنر صنعت فشن، به برپايي فشن‌شوهاي مجازي روي آورده‌اند. اين حرکت مي‌تواند مبدأ تحولي عظيم در جريان نمايش و عرصه خروجي حاصل از تلاش و هنرمندي فعالان اين عرصه باشد.
به‌طور مثال با بالا گرفتن خطر شيوع ويروس جديد کرونا يا کوويد – 19 در ايتاليا، رژه مد جورجو آرماني در هفته مد ميلان در سالني خالي و بدون مهمان برگزار شد.
جورجو آرماني يکي از نمايش‌ها را لغو و مجموعه جديد پاييزه زمستانه خود را به‌صورت ديجيتالي در تارنماي رسمي‌اش به‌صورت زنده پخش کرد تا سلامت مردم به خطر نيفتد.
اين نخستين باري بود که طراح 45 ساله ايتاليايي نمايش خود را به دليل نگراني از به خطر افتادن سلامت مردم لغو مي‌کند.
آرماني در پايان نمايش اينترنتي‌اش، به سنت رژه‌هاي مد واقعي روي صحنه آمد و جلو تماشاگران مجازي خود تعظيم کرد.
ترس از ابتلا به کوويد – 19 هفته‌هاي مد در شهرهاي مختلف را تحت‌الشعاع قرار داده است. هفته مد شانگهاي که قرار بود در دوم ماه مارس آغاز شود تا اطلاع ثانوي لغو شد.
دست کم هزار خبرنگار، خريدار، و طراح چيني از شرکت در رويدادهاي مد محروم ماندند. خريداران چيني به دليل پول زيادي که خرج لباس و کيف و کفش مي‌کنند، نقش پررنگي در موفقيت صنعت مد در دنيا دارند.
به هر تقدير شايد بتوان گفت تأثيري که ويروس کرونا بر روند حرکت رخدادهاي فرهنگي و هنري در ايران و بسياري ديگر از کشورها گذاشت، حداقل در نيم‌قرن اخير بي‌سابقه بوده است و بايد منتظر ماند و ديد که اين وضع تا چه زماني ادامه دارد و سران کشورهاي داخلي و خارجي چه تصميمي براي فرار از معضل پيش آمده اتخاذ خواهند کرد.