شبکه پنج تلويزيون فرانسه در مستندي با عنوان «پرسپوليس، اسرار امپراتوري گم‌گشته» به تاريخ تاسيس پرسپوليس و شکوه دوره حکمراني داريوش، پادشاه هخامنشي پرداخت.
به گزارش گالري آنلاين، ايسنا به نقل از رايزني فرهنگي ايران در فرانسه نوشت، اين مستند با اشاره به اين‌که در ساخت اين بنا از فنون و نوآوري‌هاي متعددي استفاده شده، توضيحاتي درباره علل بي‌نظير بودن اين بنا و محوطه آن مي‌دهد.
اين مستند همچنين به بسياري از ابداعات اين دوران از جاده پادشاهي، سيستم پست و چاپار تا کانال‌هاي فاضلاب و ضرب سکه براي نخستين بار در جهان مي‌پردازد و درباره ساخت پرسپوليس بر اساس نسبت رياضي موسوم به عدد طلايي توضيحاتي داده و يادآور مي‌شود که اين شيوه ساخت در ساير ساختمان‌ها و ابنيه معروف دوره باستان در ديگر نقاط جهان از جمله يونان، پس از آن به کار گرفته شده است.
نکته ديگري که مستند «پرسپوليس، اسرار امپراتوري گم‌گشته» به آن پرداخته روايت هردوت، مورخ يوناني درباره سيستم بديع چاپار به عنوان ابداع خلاقانه ايراني‌ها بوده که در هر زماني، شب يا روز، سرما يا گرما و هر شرايطي پيک خود را در کوتاه‌ترين مدت به مقصد مي‌رساندند و امروز آمريکايي‌ها اين توصيف هردوت از پارس‌ها را به عنوان شعار شرکت پست خود برگزيده‌اند.
در بخش ديگري از اين مستند با تکيه به شواهد و آثار به جا مانده، يکي از ويژگي‌هاي بارز در ساخت بناي عظيم و شکوهمند پرسپوليس را استفاده از کارگران، معماران و هنرمندان اقوام مختلف معرفي کرده و شرح مي‌دهد که همگي در ازاي کار خود پول و حقوق دريافت مي‌کردند. اين در حالي است که در ساخت تمام بناها و شاهکارهاي معماري که امروز به عنوان عجايب هفتگانه از آن‌ها نام برده مي‌شود، از بردگان استفاده مي‌شده است.
در گزارش شبکه پنج تلويزيون فرانسه همچنين آمده است که در اين دوران زنان مانند مردان در ساخت اين شهرک سلطنتي کار و تلاش مي‌کردند و از حقوق برابر با مردان برخوردار بودند. حتي زنان در دوران بارداري از مرخصي و حقوق کامل منتفع مي‌شدند، روشي که در غرب تنها از نيمه دوم قرن بيستم براي زنان در نظر گرفته شد.
اشاره به منشور بابل، فتوحات ايراني‌ها و روش مديريتي آن‌ها در به کارگيري از سران محلي براي اداره امور مناطق و يا ساتراپي که تابع قدرت مرکزي بودند، از ديگر موضوعات اين مستند بوده است.
اين مستند در بخش ديگري اشاره مي‌کند که شدت عمل پارس‌ها در برخورد با دشمنان و تهديدات با هدف بازدارندگي، از ديگر روش ايراني‌ها در آن زمان بوده است. نقش شاهان ايراني در آزادي اقوام اسير و کوچ دادگان از بابل، تساهل و مدارا و از همه مهم‌تر اجازه عمل به دين هر قوم از ديگر خصوصيات اين دوره بوده تا جايي که در کتاب‌هاي مقدس از انجيل و تورات نيز از آن ياد شده است.
«پرسپوليس، اسرار امپراتوري گم‌گشته» همچنين به اين نکته پرداخته که ايراني‌ها در اين دوره بر بيش از ٣٠ ملت حکمراني مي‌کردند و قلمرو آن‌ها بالغ بر پنج ميليون کيلومتر مربع بوده است. علاوه‌بر اين چنين بيان شده که ايراني‌ها ملتي خردگرا و سازمان‌يافته بودند که توانستند دانش و ثروت ملت‌ها و اقوام مختلف را در عين تساهل به خدمت گيرند و به اين ترتيب توانستند پايتخت بي‌نظير امپراتوري خود را در پرسپوليس بنا کنند.