يکي ديگر از قرباني‌هاي بارش‌ها و سيل اخير بناهاي تاريخي هستند، در استان‌هاي سيستان و بلوچستان، يزد و کرمان سيلاب به بافت و بناهاي تاريخي نفوذ کرده و برخي از آن‌ها را تخريب کرده است. از وضعيت بناهاي تاريخي ديگر استان‌هاي سيل زده هنوز گزارشي داده نشده است.
به گزارش گالري آنلاين ببه نقل از ايسنا، در پي بارش شديد باران در روزهاي اخير، بسياري از استان‌ها دچار سيل و آب‌گرفتگي شده‌اند. اين حادثه علاوه بر خسارت جاني و مالي، برخي بناهاي تاريخي را تخريب کرده است. همچنين به دليل پيش‌بيني‌هاي مديريت بحران مبني بر اين‌که بارش‌ها در روزهاي آينده ادامه‌دار خواهد بود، هشدارهايي از سوي ادارات ميراث فرهنگي به مالکان خانه‌ها قديمي و تاريخي داده شده است.
خسارت سيل به بناهاي تاريخي هنوز به طور دقيق مشخص نشده است. در برخي استان‌ها وضعيت وخيم و در برخي ديگر که قبلا اقدامات حفاظتي در بناهاي تاريخي انجام شده، بحران تا حدي کنترل شده است. براي تعيين وضعيت و خسارت، وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي ماموران ويژه‌اي را به سه استان هرمزگان، يزد و سيستان و بلوچستان که بناهاي تاريخي آن‌ها به نظر آسيب بيشتري ديده، اعزام کرده است. بررسي برآورد خسارت سيل کماکان ادامه دارد. با اين حال، برخي استان‌ها گزارش اوليه‌اي را از وضعيت موجود ارائه کرده‌اند.
خسارت ميلياردي سيل به بناهاي تاريخي سيستان و بلوچستان
بنا بر اعلام عليرضا جلالزايي ـ مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان سيستان و بلوچستان ـ، «باران‌هاي مونسون» تا کنون ۳۲ ميليارد و ۵۰۰ ميليون ريال به بناهاي تاريخي اين استان خسارت وارد کرده است.
او درباره بناهاي تاريخي که از سيل تابستاني اخير آسيب‌ديده‌اند، گفت: براساس آخرين پايش‌ها بيشتر بناهاي تاريخي شهرستان «راسک»، از جمله قلعه پيشين، قلعه فيروزآباد، قلعه برنجي، قلعه بريسک، قلعه هشدار و مسجد پسامگ دچار آسيب شده است. همچنين بارندگي اخير به موزه چابهار، قلعه سرباز، قلعه سيب در شهرستان سيب و سوران و ساختمان قديمي بهداشتِ محيط ايرانشهر خسارت وارد کرده و بخشي از سقف موزه سراوان و نيز بخشي از سقف اتاق ساختمان بهداشتِ محيط اين شهرستان تخريب شده است. ناوداني‌هاي مقابر «شيشه‌ريز جالق» دچار آسيب شده و همچنين به مقبره «سورو» در شهرستان گلشن نيز خسارت وارد شده است.
بافت تاريخي يزد در سيل آسيب جدي نديده است
يزد از ديگر استان‌هايي است که سيل به برخي خانه‌هاي تاريخي آن و حتي مخزن امن موزه آن نفوذ کرده و همچنين ساختمان تاريخي اداره ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي شهرستان تفت، «رزاقيان» (بازمانده از دوره پهلوي) را تخريب کرده است. تفاوت يزد با ديگر شهرهاي سيل‌زده در اين است که به عنوان شهر خشتي در يونسکو ثبت جهاني شده و هرگونه تخريب در بافت و تغيير در وضعيت آن، جايگاهش را به عنوان ميراث جهاني تحت‌تاثير قرار مي‌دهد. به همين منظور، طاهره قيومي ـ نماينده ويژه وزير ميراث‌فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي ـ براي بررسي اوضاع بافت تاريخي به به يزد سفر کرده است.
احمد آخوندي ـ مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان ـ در جلسه‌اي که با حضور اين نماينده ويژه ضرغامي و ديگر مسؤولان اين استان برگزار شد، با اشاره به بررسي‌هاي انجام شده گفت که تاکنون در بافت تاريخي يزد، هيچ‌گونه تخريب و خسارت جدي به بناها وارد نشده است. در مخزن امن موزه يزد که محل نگهداري اشياي تاريخي و باارزش بوده، آب‌گرفتي رخ داده بود که موضوع با کمک همکاران بررسي و رسيدگي شد و هم‌اکنون در حال انجام اقدامات لازم براي کاهش رطوبت در اين محل هستيم.
او با اشاره به بررسي‌هاي انجام شده در شهر يزد، اظهار کرد: تاکنون نزديک به ۲۴۰ بنا شامل مغازه، منزل، حصار و … در بافت تاريخي آسيبِ صفر تا صد ديده است که با توجه به ادامه بارندگي، امکان افزايش اين آمار وجود دارد. متأسفانه تا کنون دو فوتي و شش مصدوم از حادثه سيل در استان داشتيم.
توصيه‌اي به مالکان بناهاي تاريخي
مجتبي شفيعي ـ معاون ميراث‌فرهنگي اداره‌کل ميراث‌فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي استان کرمان ـ نيز با اشاره به بارندگي‌هاي روزهاي اخير در برخي از شهرستان‌هاي اين استان، اظهار کرد: بارندگي‌ها تا اين لحظه به آثار تاريخي شهرستان‌هاي کرمان خسارت جدي وارد نکرده و موجب تخريب آن‌ها نشده است. پايش و بازديد آثار تاريخي ثبت شده در فهرست آثار ملي در تمام شهرهاي استان کرمان انجام شده و گزارش تکميلي درباره آثار و ابنيه تاريخي موجود در روستاهايي که مسير دسترسي به آن‌ها مسدود شده است، در روزهاي آتي اعلام مي‌شود.
او در توصيه‌اي به مالکان بناهاي تاريخي استان کرمان گفت: مالکان بناهاي تاريخي و ساکنان بافت تاريخي، رسيدگي و هوشياري لازم درباره حفاظت از بناهاي تاريخي را داشته باشند.