مسابقه ملي «نقشي براي شهر» برگزيدگان خود را طي برگزاري آئين رسمي اختتاميه در دو بخش با اهداي لوح تقدير و ديپلم افتخار، معرفي کرد. در اين مراسم، شهردار اصفهان، نماينده فرهنگستان هنر جمهوري اسلامي ايران، مديرکل ميراث استان، مديرعامل سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان، معاون شهرسازي و معماري شهردار اصفهان و جمعي از هنرمندان صاحبنام کشور از جمله استاد اميرهوشنگ جزيزاده، حضور داشتند.
صبح پنجشنبه 15 ارديبهشت ماه، بعد از تلاش چندين ماهه تيم اجرايي، هنري و هيئت داوران اختتاميه مسابقه ملي نقشي براي شهر، آئين اختتاميه اين مسابقه با معرفي برگزيدگان در کتابخانه مرکزي شهرداري اصفهان برگزار شد. اين مسابقه توانست به عنوان يک گام عملي و علمي براي بهره گيري از عناصر هويتي شهر اصفهان در خلق گرافيک محيطي و مبلمان شهري، در ميان هنرمندان با تجربه و علاقمندان نسل جوان شناخته شود.
طالبيان: در اصفهان ميبايست مديريت يکپارچه منظر شهري اتفاق بيفتد
محمد حسن طالبيان، که به نمايندگي از فرهنگستان هنر جمهوري اسلامي ايران در آئين اختتاميه مسابقه ملي نقشي براي شهر به ارائه سخنراني پرداخت، اظهار کرد: از اين کار خلاقانه و هوشمندانه تشکر ميکنم، اين کار، قدم بزرگي در راستاي توجه به ارزشهاي فرهنگي و تاريخي شهر براي ديدن مجدد آثار تاريخي شهر است.
عضو گروه معماري و شهرسازي فرهنگستان هنر، ادامه داد: با دريافت ايده از طريق چنين رويدادهايي مي توان در مبلمان شهري و هويت يکپارچه بصري بهره بگيريم که اين کار براي اولين بار از سوي يک دستگاه اجرايي، اجرا شده است.
طالبيان با بيان اينکه برگزاري چنين مسابقه هايي مي تواند الگوي ساير استان ها براي توجه به تاريخ، فرهنگ و هنر خود باشد، گفت: متاسفانه تاريخِ هنر در سال هاي اخير کنار گذاشته شده و از همين رو الهام گيري از هويت هاي تاريخي در چنين روزهايي ارزشمند است.
وي با تاکيد بر اثرگذاري کل روي جزء و جزء روي کل در فضاهاي شهري بيان کرد: طرح يک مبلمان در کل يک فضا مي توان اثرگذار باشد و با توجه به اين موضوع، آثار خوبي به اين مسابقه ارسال شده است که اگر در فضا قرار بگيرند، کاملتر مي شود.
طالبيان تصريح کرد: اميدوارم نه فقط براي طراحي مبلمان شهري بلکه براي طراحي محوطه هم از اين تجربه ها استفاده شود.
وي ادامه داد: توجه به ارزش هاي تاريخي و طبيعي اهميت دارد به طوريکه در حال حاضر در دنيا نگاه به تک بنا منسوخ شده است و صحبت از منظر فرهنگي و تاريخي و شهري است؛ بايد بخش جديد و قديم شهرها در ارتباط با يکديگر و ارزش ها تداوم داشته باشد.
عضو گروه معماري و شهرسازي فرهنگستان هنر افزود: در حفاظت و مرمت بناهاي تاريخي نيز فقط کالبد بنا کفايت نمي کند و بايد همه موضوعات اجتماعي و اقتصادي در ارتباط با هم باشند، از طرف ديگر هم بايد موضوع حفاظت و مرمت مردمي تر شود؛ در ايران تجربه خوبي در اين زمينه داشتيم و در بخش هاي مختلف مانند يزد اين کار تمرين و هزار و ۱۰۰ خانه در اين شهر به دست مردم و با بودجه مردم با نظارت ميراث و دانشگاه مرمت شد.
وي با بيان اينکه اصفهان در دوره هاي مختلف الگويي براي مناطق ديگر بوده است و مکتب خود را داشته و توانسته درس هايي براي معماري و شهرسازي ايران رقم بزند، اظهار کرد: در دوران مدرن اين ارتباط قطع شد و اميدواريم مجددا به دست معماران، هنرمندان و طراحان، اصفهان الگوهاي خوبي براي کشور در اين زمينه ارائه دهد.
طالبيان تاکيد کرد: با توجه به ظرفيت هايي که اصفهان در حوزه تاريخي و هنري دارد اميدواريم در آينده، اين شهر به عنوان يک منظر يکپارچه شهري مديريت شود.
*ترسيم نقشه اي براي آينده اصفهان با درک صحيح مديران از شخصيت شهر انجام مي شود
در بخش ديگري از آئين اختتاميه، علي قاسم زاده، شهردار اصفهان اظهار کرد: با توجه به اينکه ذات جهان هستي در حال تغيير و جوامع و انسانها هم در حال تحول هستند، در پهنه هستي ما مي توانيم مواضع متفاوتي در برابر اين وضعيت داشته باشيم که در موضع نخست مي توان، در مقابل تحول مقاومت کرد که در اين صورت در چرخ هاي تحول خرد خواهيم شد.
وي افزود: در موضع دوم، مي توان تغيير را با رويکرد وادادگي بپذيريم، نگاه سوم به تغيير هم، بهگزيني است به طوريکه از ميان تمدنهاي نوين دستاوردهايي را براي خود بهگزيني کنيم. در نگاه چهارم هم مي توان خود را مبدا تحول و خلق دانست و از جايي که ما نگاه چهارم را از دست داديم، دچار مشکل شديم.
شهردار اصفهان اظهار کرد: ما سر جنگ با مدرنيته و پست مدرن نداريم، از سوي ديگر تعصبي هم براي ماندن در گذشته نداريم بلکه بر اين باوريم که فرهنگ زنده، با نگاه به گذشته اما رو به جلو است. با توجه به اين رويکرد بايد به سمت خلق و آفرينش حرکت کنيم اما نبايد مغايرتي با گذشته ما داشته باشد.
قاسم زاده ادامه داد: نگهداشت درست شهر دغدغه نخست و ترسيم نقشه اي براي توسعه هوشمندانه شهر دومين خواسته بنده است و اين دو مهم ممکن نيست مگر اينکه مديران شهري فهم صحيحي از شخصيت شهر داشته باشند.
او ادامه داد: اگر فهم صحيح از شخصيت (کيستي) شهر داشته باشيم، هم در نگهداشت و نيز توسعه شهر موفق خواهيم بود و مي توانيم از پوسته گذشته بيرون آمده و جسورانه خلق کنيم.
*ايزدخواستي: گرافيک و مبلمان شهري اصفهان را بايد براساس داشتههاي تاريخي اين شهر خلق کنيم
همچنين در اين مراسم، محمد علي ايزدخواستي، مديرعامل سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان و رئيس مسابقه ملي نقشي براي شهر در توضيح روند برگزاري اين مسابقه افزود: ما در سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان، هويت شهر را فراتر از کالبد در حال جست و جو هستيم.
وي ادامه داد: اصفهان با عظمت تاريخي خود به شدت نيازمند ترسيم مسير آينده براساس گذشته تاريخي است، کشف اين مسئله نياز به دستيابي به کيستي اصفهان دارد چراکه اين شهر داراي هويتي مستقل و اسطوره شهر است و در فرهنگ هاي پيراموني خود صاحب نقش و تاثيرگذاري بوده است.
مديرعامل سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان افزود: اين شهر امروز به شدت با مشکل هويت آينده شهر مواجه است و اين در حالي است که حکومت آل بويه عالمانه و بر مبناي داشته هاي اصفهان در هزاره پيش از خود بود. سلاجقه نيز بر دوش عظمت تمدني که در آل بويه خلق شده بود، بنا نهاده شد به طوريکه پيوست تاريخي به طور کامل رعايت شد.
وي ادامه داد: ايلخاني هم به معماري و شهرسازي سلجوقي احترام گذاشت و در اوج دوران صفوي هم اين شهر رويايي در اتصال تاريخي با اصفهان ايلخاني و سلجوقي بود اما در 80 سال گذشته بعد از شکل گيري طرح هاي تفصيلي و طرح هاي جديد شهرسازي، اتصال به گذشته اصفهان را از دست داديم؛
ايزدخواستي گفت: امروز اگر به دنبال کشف کيستي شهر اصفهان و برنامه ريزي براي آينده شهر هستيم بايد به اين نکته توجه کنيم که در هزاره گذشته همواره اصفهان به گذشته اتصال داشته است و زندگي آينده شهر الزاما زندگي در گذشته نيست، بلکه درک معاصرسازي اصفهان با تمام مشخصه هاي يک شهر براي زندگي امروز را بر مبناي اتصال گذشته طراحي مي کند.
وي افزود: از همين رو مجموعه اقدامات بسيار گسترده اي از سوي همه سازمان ها لازم است تا آينده اصفهان ترسيم شود. بر همين مبنا مبلمان شهري يکي از اجزايي است که در شکل گيري متن شهر موثر است؛ ما در کهکشاني از نقاط زندگي مي کنيم که به شهر تصوير مي بخشند و هر کدام از اين تصويرها قسمتي از متن اصفهان را ايجاد مي کند.
مديرعامل سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان تصريح کرد: ايده اي که در سازمان به ذهن ما رسيد اين بود که مبناي خلق مبلمان شهري را براساس داشته هاي تاريخي قرار دهيم به همين سبب هم عناصر تزئيناتي 12 اثر شاخص ملي و جهاني اصفهان مثل مسجد جامع عتيق، مسجد آقانور، مسجد شيخ لطف اله، دو منار دردشت و …. عکاسي و در سايت قرار داده شد و با فراخوان از هنرمندان سراسر کشور درخواست کرديم از اين عناصر براي خلق مبلمان شهري ايده بگيرند.
وي گفت: استقبال از اين مسابقه فراتر از حد انتظار ما بود و 200 اثر به دبيرخانه ارسال شد که طي دو مرحله داوري، از سه اثر در جايگاه تقدير و سه اثر در بخش ديپلم افتخار و برندگان جشنواره تقدير شد.
ايزدخواستي افزود: از همه افرادي که طي چند ماه اخير براي برگزاري اين مسابقه تلاش کردند، همچنين از فرهنگستان هنر ايران، يونسکو و معاونت شهرسازي و معماري شهرداري اصفهان براي همياري در برگزاري مسابقه ملي نقشي براي شهر قدرداني مي کنم.
*ايزدي: وظيفه ما ساختن اصفهاني با هويتتر از گذشته است
در اين مراسم، عليرضا ايزدي، مشاور وزير و مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان اصفهان اظهار کرد: اقدامات سازمان نوسازي و بهسازي مي تواند آينده اصفهان را بهتر از گذشته بسازد، چيستي هويت سرزميني و اينکه چه کسي بايد فکري براي حوزه هاي هويت ساز داشته باشد، ريشه هاي بسياري دارد اما آنچه امروز از نگاه من داراي اهميت است، هويت سازي در حوزه معماري است.
وي با بيان اينکه عملکرد قابل دفاعي در حوزه معماري در دهه هاي اخير وجود ندارد، گفت: علت شکل گيري انجمن ملي آثار ايرانيان امروز براي من آموزنده و تلخ است چراکه در همه شهرهاي ايران تمام معماري ما متحد الشکل، فاقد اقليم، اصول تمدني و جغرافياست و همه سازه ها و معماري ها يکسان شده است.
مديرکل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان اصفهان افزود: اين هشدار بزرگي براي ماست که آنچه امروز امانت گرفته ايم، براي آينده چه مي خواهيم باقي بگذاريم و چه ميزان معماري امروز ما هويت ساز است.
وي تصريح کرد: دغدغهمندان بايد راهي براي فرار از اين نسيان پيدا کنند و آنچه امروز اتفاق افتاده قطره اي از وظايف ما براي ساختن اصفهاني با هويتتر از گذشته است.
* از طراحان و ايدهپردازان 6 طرح برگزيده، تقدير شد
پايانبخش آئين اختتاميه مسابقه ملي نقشي براي شهر، تقدير از برگزيدگان بود که با حضور مرتضي نعمتالهي؛ هنرمند مجسمهساز اصفهان به نمايندگي از هيات داوران مسابقه، علي قاسم زاده؛ شهردار اصفهان، عليرضا ايزدي؛ مديرکل ميراث استان، وحيد مهدويان؛ معاون شهرسازي و معماري شهردار اصفهان، محمدعلي ايزدخواستي؛ مديرعامل سازمان نوسازي و بهسازي شهر اصفهان و رئيس مسابقه، مسعود مهدويانفر؛ مديرکل دفتر امور اجتماعي و فرهنگي استانداري اصفهان و استاد اميرهوشنگ جزيزاده؛ هنرمند مينياتوريست نامآشناي اصفهان، برگزار شد.
سه برگزيده اول مسابقه که از آنها با اهداي ديپلم افتخار و جايزه نقدي تقدير شد، عبارتند از:
نفر اول برگزيده: ديپلم افتخار، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 20 ميليون تومان به آقاي مصطفي خبري زاد اهدا شد. «طراحي پلکان و راه شيبدار با الهام از نقوش مقبره باباقاسم» عنوان اثر برگزيده اول مسابقه نقشي براي شهر بود.
نفر دوم برگزيده: ديپلم افتخار، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 15 ميليون تومان به آقاي ريحانه خجسته صفا اهدا شد. «طراحي فضاي نشيمنگاه با الهام از نقوش کاشيکاري مسجد علي و منار دردشت و منار دارالضيافه» و «طراحي ديوارنگاره شهري با الهام از نقوش داخل گنبد مسجد شيخ لطفالله» عنوان طرحهاي برگزيده دوم مسابقه ملي نقشي براي شهر بود.
نفر سوم برگزيده: ديپلم افتخار، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 10 ميليون تومان به خانم سعيده هرندي زاده اهدا شد. عنوان برگزيده سوم مسابقه ملي نقشي براي شهر بود. «طراحي شبکه تزئيني پاي درخت» با الهام از نقوش مسجد جامع اصفهان عنوان طرح سوم برگزيده مسابقه بود.
در بخش بعدي، سه طرح شايسته تقدير هم به اين ترتيب معرفي شدند:
نفر اول شايسته تقدير: لوح تقدير، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 3 ميليون تومان به آقاي علي لواساني اهدا شد. او با «طراحي چراغ روشنايي پارک» الهامگرفته شده از قوس بناي آرامگاه باباقاسم عنوان شايسته تقدير را از آن خود کرد.
نفر دوم شايسته تقدير: لوح تقدير، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 3 ميليون تومان به خانم فريناز عباسپور اهدا شد. او با «طراحي جدول خيابان الهامگرفته شده از نقوش مسجد آقانور، امامزاده درب امام، منار دارالضيافه و مسجد علي» عنوان شايسته تقدير را از آن خود کرد.
نفر سوم شايسته تقدير: لوح تقدير، تنديس مسابقه و جايزه نقدي به ارزش 3 ميليون تومان به خانم فاطمه نصيرپور اهدا شد. او با «طراحي نرده و سنگفرش الهام گرفته شده از امامزاده درب امام» عنوان شايسته تقدير را از آن خود کرد.
*کتاب مسابقه منتشر و به حضار اهدا شد
در پايان مراسم نيز گواهي شرکت در مسابقه به منتخبين مرحله اول داوري و کتاب مسابقه نيز به همه حضار اهدا شد. گفتني است در کتاب مسابقه، 25 طرح منتخب از جمله 3 طرح برگزيده و 3 طرح شايسته تقدير به چاپ رسيدهاند.
سه ميراث جهاني بشر (مسجد جامع اصفهان، مسجد شيخ لطفهالله و مسجد جامع عباسي) و نه ميراث ملي ايران (دومنار دردشت، منار دارالضيافه، مقبره باباقاسم، مسجد علي، امامزاده درب امام، امامزاده اسماعيل، مسجد آقانور، بازار و حمام عليقليآقا) ابنيهاي بودند که در اين مسابقه از طراحان و ايدهپردازان خواسته شد، با مطالعه نقوش موجود در اين بناها به ارائه طرحهاي کاربردي در زمينه گرافيک محيطي، زيباسازي و مبلمان شهري براي محيط پيرامون همين بناها بپردازند. با معرفي منتخبين مسابقه، مشخص شد که مسجد جامع عتيق اصفهان، مسجد علي، مسجد آقانور و مقبره باباقاسم بيشترين الهامبخشي را در آثار طراحان شرکتکننده در اين مسابقه داشتهاند.
طرحهاي منتخب چاپ شده در کتاب نيز به اين ترتيب هستند: «طراحي آجرچيني و ديوارهاي شهري الهام گرفته شده از آجرچيني سقف مسجد جامع عتيق اصفهان اثر الهام محمد صالحي، مريم ارشدي پور، مريم نصر اصفهاني، فاطمه توکلي و ندا وکيلي»، «طراحي آبنما و نشيمنگاه اثر آرش زرآبادي پور»، «طراحي آبنما و نشيمنگاه اثر الهه مهدوي»، «طراحي نيمکت بر اساس خطوط بنايي اثر زينب رادمان فر»، «طراحي ديوارنگاره بر اساس نقوش اسليمي اثر زکيه بدري»، «طراحي نشيمنگاه اثر حامد کسايي نسب»، «طراحي نرده، چراغهاي شهري و نشيمنگاه اثر عرفان غلامي و حامد کسايينسب»، «طراحي ديوارنگارههاي شهري اثر روحالله شفيعي»، «طراحي نشيمنگاه، نرده و حفاظ الهام گرفته شده از نقوش مسجد آقانور و مسجد علي اثر مريم حسيني»، «طراحي سنگفرش، نرده و جدول با الهام از نقوش امامزاده اسماعيل و مسجد آقانور اثر مائده نظري»، «طراحي نرده بر اساس خط ثلث در کتيبهها، اثر نگين بيگي»، «طراحي نشيمنگاه با الهام از نقوش مسجد آقانور اثر عادل مرادقلي»، «طراحي نرده و چراغ روشنايي الهام گرفته شده از کاشيکاري مسجد جامع عتيق اصفهان اثر فاطمه فرجي»، «طراحي گلدان و تابلو با الهام از آرامگاه باباقاسم»، «طراحي نشيمنگاه و گلدان با الهام از خطوط بنايي آرامگاه باباقاسم»، «طراحي نرده و چراغهاي روشنايي الهام گرفته شده از نقوش مسجد جامع عتيق اصفهان اثر ريحانه خجسته صفا»، «طراحي نشيمنگاه و گلدان با الهام از نقوش مسجد علي اثر فريناز عباسپور»، «طراحي فضاي داخلي اثر علي لواساني» و «طراحي چراغ روشنايي اثر علي نصيري».