به گزارش سرويس معماري گالري آنلاين به نقل از هنرآنلاين ، ستاد گراميداشت روز جهاني معماري و شهرسازي طبق اعلام رسمي، برگزاري ويژهبرنامههايي از روز ۱۳ مهرماه (روز جهاني معماري) تا ۱۷ آبان ماه (روز شهرسازي) در دانشگاهها و مراکز آموزش عالي مراکز را تدارک ديده است. شعار امسال روزهاي جهاني معماري و شهرسازي؛ "معماري، ساختمان، اقليم، تعهدات و راهکارها" و " شهرها جهان را نجات ميدهند، بياييد از نو برنامهريزي کنيم" تعيين شده که طبق پيشبينيهاي اين ستاد، در هر استان يک سمينار علمي با سخنراني دو نفر از اساتيد برجسته معمار و شهرساز با موضوعات يادشده برگزار ميشود و دانشجويان يک عنوان نشريه انجمن علمي دانشگاه خود را با موضوع روز جهاني معماري و شهرسازي منتشر ميکنند.
بر اين اساس؛ ستاد گراميداشت روز جهاني معماري و شهرسازي، همگام با ساير کشورهاي دنيا و با رويکردي علمي، ضمن در نظر گرفتن نقش مهم مراکز علمي در ارتقاي سطح دانش و فرهنگ جامعه، رئوس فعاليتهاي ستاد را بر بسيج و بهکارگيري پتانسيلهاي موجود در مراکز فوق بنا نهاده است و با درک اين ضرورت، اقدام به برگزاري برنامههايي نظير: سمينار، کارگاه آموزشي و نمايشگاه عملکرد و توانمنديهاي بخش دولتي، عمومي غيردولتي، تعاوني و خصوصي در ظرف زماني يک ماه و در سي و يک استان کشور کرده است.
روز جهاني معماري
UIA، سازماني غيردولتي و شبکهاي تخصصي از معماران و انجمني منحصربهفرد است. وظيفه و هدف UIA ترويج ارتباط بين معماران بر اساس همبستگي، درک و احترام متقابل و ايجاد موقعيتي براي مقايسه نظرها و ايدهها، به اشتراک گذاشتن تجربيات، افزايش ارتباطات و به دست آوردن آموزهها از طريق درک تفاوتها بهمنظور افزايش همکاري جهت بهبود شرايط زندگي و محيط افراد است. نخستين دوشنبه ماه اکتبر از طرف اتحاديه بينالمللي معماران UIA بهعنوان روز جهاني معماري انتخاب شده است. اين اتحاديه با بيش از ۶۰ سال سابقه و حضور ۱۲۴ کشور جهان و از يک ميليون سيصد هزار نفر معمار در سرتاسر جهان تشکيل شده است. ايران نيز عضو اين اتحاديه بينالمللي است و همگام با ساير کشورهاي عضو، روز جهاني معماري را گرامي ميدارد.
شعار امسال (۲۰۱۵) اتحاديه بينالمللي معماران " معماري، ساختمان، اقليم " است. همگام با آماده شدن حکومتهاي ملي سراسر کره زمين براي COP ۲۱، مذاکرات مربوط به معاهده بينالمللي مربوط به شرايط اقليمي جهان که در اواخر امسال برگزار ميشود، اتحاديه بينالمللي معماران نيز با سازمانهاي معماري منطقهاي و کشوري، بهمنظور پر رنگ کردن نقش اساسي معماري، طراحي و برنامهريزي شهري در انتشار گازهاي گلخانهاي مربوطه همراه خواهد شد.
اعضاي اتحاديه بينالمللي معماران، گروههاي فعال، و شرکا در روز ۵ اکتبر تلاش خود را آغاز خواهند کرد تا اقدامات و راهکارهايي را ترويج دهند که در نتيجه آنها قدرت عظيم معماري و طراحي شهري در مقابله با تغييرات اقليمي جهاني، يکي از بزرگترين چالشهاي عصر ما، نشان داده شده و اعمال شود.
اتحاديه بينالمللي معماران با هدايت و رهبري يک سري رويدادها و جلسات اختصاص دادهشده به طراحي مسئولانه، برنامهريزي و ساختمان در طول نشستهاي COP ۲۱ (در پاريس، از ۳۰ نوامبر تا ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵) بر مشارکت معماران جهان تأکيد خواهد ورزيد.
روز جهاني شهرسازي
سازمان بينالمللي براي "روز جهاني شهرسازي" که در سال ۱۹۴۹ توسط پروفسور فقيد کارلوس ماريا دلا پائولرا از دانشگاه بوئنس آيرس ايجاد شد. هدف از تأسيس سازمان مزبور پيشبرد و بالا بردن علاقه به مباحث شهرسازي ميان عامه مردم و متخصصين توأماً در مقياس محلي، ملي و بينالمللي بوده است.
ظرف ۲۰ الي ۳۰ سال گذشته توجه بسياري از کشورها به بزرگداشت اين روز جلب شده است. رويداد "روز جهاني شهرسازي" هر ساله توسط دفتر مرکزي "جامعه بينالمللي برنامه ريزان شهرهاي منطقهاي" (ISOCARP) در شهر لاهه کشور هلند برگزار ميشود.
هر ساله در روز ۸ نوامبر روز جهاني شهرسازي در ۳۰ کشور و ۴ قاره جهان مراسم بزرگداشت برگزار ميشود. اين روز موقعيت ويژهاي براي شناسايي و ترويج نقش شهرسازي در ايجاد شهرهاي قابل زيست است. روز جهاني شهرسازي موقعيت فوقالعادهاي براي بررسي مسائل شهرسازي از يک منظر جهاني است و انجمن شهرسازان آمريکا، در اين روز اعضاي خود را به بررسي چالشها و راهکارهاي شهرسازي در مقياس جهاني تشويق ميکند.
جلبتوجه به اهداف و پيشرفتهاي برنامهريزي شهري و منطقهاي در سراسر جهان، تأکيد بر خدمات ارزشمندي که شهرسازي صحيح ميتواند به کيفيت سکونتگاههاي انساني و محيطزيست در سراسر جهان ارائه دهد، پوشش و اطلاعرساني آرمانها و ايده آلهاي برنامهريزي شهري و منطقهاي نهتنها در سطح متخصصين بلکه همچنين در ميان عامه مردم ازجمله دلايل بزرگداشت روز جهاني شهرسازي عنوان شدهاند.
تاريخچه روز جهاني اسکان بشر
اسکان بشر سازمان ملل متحد معتبرترين سازمان بينالمللي است که در امر مسکن فعاليت ميکند، اين ارگان در داخل سيستم سازمان ملل متحد، عهدهدار مسئوليت پيشبرد و توسعه اسکان بشر در سطح جهان از طريق کمکهاي فني است. کميسيون اسکان بشر بر اساس مصوبه مجمع عمومي سازمان ملل متحد تأسيس و در تاريخ دوازدهم اکتبر ۱۹۷۷ بهصورت رسمي توسط دبيرکل سازمان ملل متحد، فعاليت خود را آغاز کرده است.
اسکان بشر سازمان ملل متحد همواره محور فعاليت خود را پيرامون کشورهاي در حال توسعه در خصوص افراد بيخانمان، حاشيهنشينها و جايگزيني خانههاي زير استاندارد قرار داده است. اهميت اين ارگان از لحاظ بينالمللي تا جايي است که دبير اجرايي آن بهعنوان معاون دبيرکل سازمان ملل متحد عهدهدار وظايف محوله است. اسکان بشر و سازمان بينالمللي محيطزيست از ارگانهاي سازمان ملل متحد هستند که دفاتر مرکزي آنها استثنائا در پايتخت يکي از کشورهاي جهان سوم (نايروبي پايتخت کشور آفريقايي کنيا) مستقر است. مرکز ساير ارگانهاي سازمان ملل متحد در کشورهاي آمريکايي و اروپايي قرار دارد.
سازمان اسکان بشر از سال ۱۹۷۸ همهساله و بهطور مرتب يک اجلاس بينالمللي برگزار ميکند که طي آن ضمن بررسي کارنامه يکساله خود، موضوعات مربوط به اسکان بشر را مطابق دستور کار مصوب اجلاس مورد بحث و بررسي قرار ميدهد و دستور اجلاس سال آينده را به تصويب ميرساند. بهمنظور اجراي توصيههاي کميسيون اسکان بشر، مجمع عمومي سازمان ملل متحد با تصويب قطعنامه ۱۷ دسامبر ۱۹۸۵، اولين دوشنبه ماه اکتبر هر سال را بهعنوان روز جهاني اسکان بشر برگزيده است. براي نخستين بار در اکتبر سال ۱۹۸۶ ميلادي همزمان با دهمين اجلاس کميسيون اسکان بشر، اين روز جهاني برگزار شد. اين روز يادآور موجوديت افراد بيسرپناه به انسانهاي خوشبختي است که از مسکن مناسبي برخوردارند تا آنان را برانگيزد که براي حل اين مشکل اقدام مؤثري به عمل آورند.
کارگاههاي آموزشي روز جهاني معماري و شهرسازي در ايران
"روش تحقيق در معماري" عنوان يکي از کارگاههاي آموزشي اين دوره از نکوداشت روز جهاني معماري و شهرسازي در ايران است. "شناخت و بررسي خصوصيات يک تحقيق"، "بررسي شيوههاي مختلف مشاهده"، "چگونگي قالببندي يک طرح تحقيق"، و "آشنايي با کاستيهاي معمول بسياري از طرح تحقيقها" ازجمله محتواي اين کارگاه عنوان شده است. "تعمق ديد پژوهشگر نسبت به ماهيت تحقيق و پژوهش"، "بالا بردن دقت شرکتکنندگان در شناخت و بررسي محيط اطراف خود"، "آشنايي با روند صحيح در انجام يک تحقيق"، " افزايش توان نقد پژوهشگر" نيز اهداف اين کارگاه را تشکيل ميدهد.
"نورپردازي معماري" عنوان ديگر کارگاه اين نکوداشت است که با محتواي "آشنايي با مباني و مفاهيم اوليه نور و روشنايي"، "آشنايي کلي با تجهيزات نور و روشنايي"، "آشنايي با استانداردها و آئيننامههاي روشنايي"، "يادگيري اصول و الزامات نورپردازي در مقياسهاي مختلف"، "شيوه ارزيابي طرحهاي موجود و بررسي دو نمونه داخلي و خارجي"،"شيوهها و تکنيکهاي نورآرايي" و "فراگيري نرمافزار شبيهسازي روشنايي ديالوکس بهصورت پايه به همراه انجام يک طرح نمونه" اهدافي چون "آشنايي با طراحي و برنامهريزي نورپردازي داخلي، محوطه و نماي انواع کاربريها"، "بررسي و ارزيابي طرحهاي موجود در زمينه نورپردازي در ايران و جهان" و "کسب توانايي لازم براي طراحي نورپردازي داخلي، محوطه و نماي انواع کاربريها" را دنبال ميکند.
کارگاه "خلاقيت در فرآيند طراحي منطبق بر زمينه" نيز با محتواي "آشنايي و تمرين روشها و تکنيکهاي شناخت زمينه و بستر طراحي از زواياي مختلف بهمنظور کاربست در فرآيند طراحي"، "چگونگي بهرهگيري از گل بهعنوان يک ابزار خلاقانه در طرح ايدههاي اوليه"، "مراحل رسيدن از ايده ابتدايي تا دقيقتر شدن طرح در فرآيند طراحي" اهدافي چون "شناخت طراحي زمينه گرا"، "آشنايي با تکنيکها و روشهاي طراحي زمينه گرا و تمرين آنها"، "افزايش توان خلاقيت و نوآوري در طراحان" و "آشنايي با روند درست فرآيند طراحي و جلوگيري از سردرگمي طراحان در شروع طراحي" را مدنظر قرار داده است.
کارگاه "استفاده از ارزشهاي معماري بومي در جهت نيل به معماري پايدار" با در نظر گرفتن محتوايي شامل "شناخت معماري بومي هر اقليم"، "نگاهي به تجربيات گذشته معماري ايراني"، "بررسي اصول معماري پايدار و روند طراحي"، "بررسي راهکارها و نمونههاي معماري جديد مطابق با اصول معماري پايدار جهاني"، "آناليز اوليه طرح معماري در نرمافزار اکوتکت" و "معرفي ديگر نرمافزارهاي پرکاربرد در زمينه انرژي" نيل به اهدافي چون "شناخت شرکتکنندگان از معماري بومي اقليم خود"، "آشنايي با روشهاي نوين و اصول پايداري براي دستيابي به معماري پايدار در کنار شناخت حاصله از معماري بومي" و " توانايي آناليز اوليه طرح معماري" را در دستور کار قرار داده است.
و بالاخره کارگاه "از ايده تا بازار"،"روشهاي پرورش و ثبت ايده"،"چگونگي بسط و گسترش يک ايده در ذهن تا يک ايده بر روي کاغذ"، "روشهاي ارائه ايده بهطوريکه در ذهن مخاطب مانا شود"، "استفاده از مدل تابلو کسبوکار براي تبديل ايده به يک طرح کسبوکار"، "ابزارهاي ارائه و معرفي ايده"، "نوشتن برنامه کسبوکار ايده" و "تدوين نظام ساختاريافته در ذهن از لحظه شکلگيري تا تبديل به برنامه کسبوکار" را بهعنوان محتوا برگزيده است. "ايجاد بستري براي پرورش و به عمل رساندن ايدههاي ذهني"، "فرصتي براي مطالعه و مرور مطالعات موردي داخل و خارج از کشور"، "افزايش توانمندي ذهني براي پرورش و خلق ايده" و "افزايش مهارت تبديل ايده به طرح کسبوکار" نيز از اهداف اين کارگاه آموزشي عنوان شده است.
رقابتهاي روز جهاني معماري و شهرسازي در ايران
مسابقه "کروکي" با هدف "شناخت معماري و شهرسازي بومي مناطق مختلف ايران"، آشنايي دانشجويان با ترسيم آزاد" و "ايجاد حس رقابت بين دانشجويان" از ويژهبرنامههاي نکوداشت روز جهاني معماري و شهرسازي در تمامي دانشگاههاي استاني برگزار ميشود.
ديگر بخش رقابتي اين رويداد مسابقه "طراحي خانه اکولوژيک بومي" است. با توجه به مشکلات جهاني و بومي زيستمحيطي، توجه به زيستبوم هر منطقه، در طرحهاي معماري و شهري ضروري است. از جهت ديگر ايران با بحران کمآبي و خشکسالي در سالهاي اخير روبهرو است. بر همين اساس شرکتکنندگان در اين مسابقه ميتوانند با ارائه طرحهاي خود اقليم و اکولوژي و بهخصوص صرفهجويي در مصرف آب را بهعنوان شاخصههاي اساسي طراحي در خانه مسکوني مطرح کنند تا به شناخت از معماري بومي و روشهاي نوين دستيابي به معماري پايدار اقليمي دست يابند.
محتواي اين مسابقه ارائه يک طرح و يا کانسپت که بتواند آينده خانههاي مسکوني ايران را در رابطه با "صرفهجويي در مصرف آب، سازگاري با طبيعت، پايداري اقليمي- بومي و با رويکرد اکولوژيکي" نشان بدهد، تعيين شده است.
توجه به " قرار گيري کشور در بحران خشکسالي و ارائه طرحهاي مؤثر در جهت صرفهجويي در مصرف آب و انواع انرژي"، " انتشار گازهاي گلخانهاي و ارائه طرحهاي مؤثر در جهت کاهش آن"، " هرگونه سازگاري اقليمي در طرح اعم از استفاده مناسب از باد، نور خورشيد و فضاي سبز و غيره"، " پدافند غيرعامل در مقابل سوانح طبيعي"، "زيستبوم خاص و معماري بومي هر منطقه و ارائه طرحهاي مرتبط با زمينه خود"، "ارائه راهحلهاي جديد تکنولوژيک و هوشمند در زمينه پايداري اقليمي"، "استفاده از تجربيات گذشته معماري ايراني و اسلامي و مطابقت آن با اصول معماري پايداري اقليمي" و "اصلاح و بروز رساني روشهاي موجود در معماري بومي اقليمهاي مختلف ايران در راستاي نيل به معماري پايدار" از ويژگي طرحهاي ارائهشده در اين مسابقه عنوان شده است.
مسابقه "طراحي محور پياده در شهر" بخشي ديگر از رقابتهاي روز جهاني معماري و شهرسازي در ايران را تشکيل ميدهد. با توجه به اهميت زندگي پياده در شهر و فراغت از زندگي ماشيني، طراحي يک محور پياده در شهر ضروري مي-نمايد. از جهت ديگر وضعيت آشفته مبلمان شهري، بيهويتي، ناپايداري و بينظمي فضاهاي شهري را به دنبال دارد. بر اساس اهميت حضور و حرکت انسانها در شهر، شرکتکنندگان در اين مسابقه ميتوانند با ارائه طرحهاي خود به شناخت از معماري و شهرسازي بومي و روشهاي نوين دستيابي به شهرسازي پايدار در محور پياده شهري دست يابند.
"ارائه يک طرح و يا کانسپت که بتواند يک محور پياده در هر شهر و يا استان را با ويژگيهاي مطلوب خود نشان دهد" بهعنوان محتواي اين مسابقه تعيين شده و توجه به "هويت خاص منطقه"، "معماري و شهرسازي بومي هر منطقه و ارائه طرحهاي مرتبط با زمينه خود و ايجاد هويت بومي"، "ارائه طرحهاي جديد تکنولوژيک و هوشمند"، "استفاده از تجربيات گذشته معماري ايراني اسلامي و مطابقت آن با اصول معماري پايدار"، "فضاي مکث و حرکت انسانها"، "توجه به عملکردهاي شهري" همچنين توجه به "نشانهها و نمادهاي شهري" بهعنوان ويژگيهاي طرحهاي ارائه شده در اين رقابت تعيين شده است.
در پايان گفتني است؛ علاقهمندان به شرکت در ويژهبرنامههاي نکوداشت روز جهاني و شهرسازي در ايران ميتوانند براي کسب اطلاعات بيشتر و آگاهي از جزئيات برنامهها به پايگاه اينترنتي اين رويداد به نشاني http://arud.ir// مراجعه کنند.
