اين روزها خبرسرقت آثار هنري توسط امين اموال موزه و برگزاي نمايشگاهي از آثار به سرقت رفته در نگارخانه هنر ايران شوک بزرگي در ميان جامعه ي هنرهاي تجسمي ايجاد کرده است. گالري آنلاين در يک سلسله گزارش، بازخورد و تاثيرات اين واقعه را برهنرمندان و عوامل بروز چنين صدمه اي بر بدنه ي جامعه هنري را از زبان هنرمندان بررسي مي نمايد.
ايرج اسکندري هنرمند نقاش و مدرس دانشگاه در گفتگو با گالري آنلاين اظهار کرد:
"زماني که موزه ي هنرهاي معاصر افتتاح شد ، فکر کنم سال 1356 ، براي موزه يک هيئت امنايي انتخاب شد که در راس موزه مستقر شد ، هيئت امنا کارش اين است که مجموعه سياست هاي کلان و به اصطلاح تصميمات مهم يک مرکز مثل موزه هنرهاي معاصر که در ان موقع سرمايه گذاري خيلي خوبي هم براي آن شد زير نظر آن اداره شود . بعد از انقلاب با توجه به اينکه مجموعه اي که در هيئت امنا بودند به اصطلاح مورد تاييد نظام بعد از انقلاب نبودند اين هيئت امنا لغو شد. بعد لغو هيئت امنا موزه زير نظر وزارت ارشد قرار گرفت ، وزارت ارشاد معمولا يک معاونت هنري دارد که آن معاونت مديريت موزه را منتسب ميکرد و تا کنون هم همينطور بوده است. تا اينکه بعد از آن مرکز هنرهاي تجسمي داير شد به عنوان يکي از سازمانهاي وابسته به وزارت ارشاد که موزه معاصر زير نظر مديريت مرکز هنرهاي تجسمي قرار گرفت ، و مرکز هنرهاي تجسمي به علت اينکه زير نظر معاونت هنري بود يک سلسله ي پيوسته را در نظام اداري شامل ميشد.
ما بعد از انقلاب شاهد هستيم که همراه با سياست هاي مديران دولتي که استقرار پيدا ميکردند مديريت هاي متفاوتي در موزه بودند و اين مديريت ها هم به طبع عوض ميشدند . مديريت موزه يا مرکز هنرهاي تجسمي در طول اين دوران يک نفر بوده يعني معمولا مدير مرکز هنرهاي تجسمي مدير موزه هم ميشده . گرچه ميتوانستند نفر ديگري را آنجا بگذارند . متنها معمولا مدير مرکز هنرهاي تجسمي اين کار را نميکند .
همانطور که ميدانيم موزه هنرهاي معاصر يک مرکز مهم و يک سازمان مهم در عرصه ي هنرهاي تجسمي و تعيين سياست هاي راهبردي در اين زمينه هستش . پس هر رئيسي بنا به سليقه ي خودش هر کاري که تشخيص ميداده درست است انجام داده به عنوان مثال در زمان مديريت آقاي دکتر سميع آذز در بين سالهاي 78 تا 84 يا 85 ايشون تصميم ميگيرند يک تصفيه اي از آثاري که در گنجينه ي موزه ي معاصر هست انجام بدهند و آثاري که فکر ميکنند که سطح هنري گنجينه رو پايين مياره از انجا خارج کنند و به مرکز هنرهاي تجسمي بسپارند تا آن مرکز بتواند آزاد تر در اين زمينه عمل کند
آزاد تر به اين معنا که اگر خواستند آثاري را به خارج از ايران منتقل کنند يا در جاهاي ديگري نمايشگاه بگذارند يا حتي بفرشند چون موسسه توسعه هنرهاي تجسمي که باز از موسسات وابسته به مرکز هنرهاي تجسمي است با همين هدف که در زمينه خريد و فروش آثار و حتي تبادل امور مالي ازادي عمل داشته باشد نشکيل شده، و چون اين مرکز زير نظر بازرس کل کشور نيست بنابراين اين آزادي عمل را خوب داشته که آثاري رو در محل هاي مختلف به نمايش بگذارند و آثاري رو خريد و فروش بکنند. کما اينکه همين اواخر در گالري هاي سطح شهر ما شاهد ه کارهايي بوديم که در يک دوره اي از هنرمندان ايراني خريداري شده بوده.
رئيس مرکز هنرهاي تجسمي را به گالري ها دعوت ميکنند يا هنرمندي ايشون را دعوت ميکند به نمايشگاهش ، ايشون هم يک يا دو تابلو براي حمايت از هنرمند ميخرند و انها را واگذار ميکنند و مياورند در داخل موزه اين آثار جمع ميشود بدون اينکه زير نظر يک هيئت کارشناسي باشه که اين کار کيفيت دارد يا نه . بيشتر بنا بر سليقه ي مدير مرکز هنرهاي تجسمي يا همان مدير موزه خريداري شده . بعد از مدتي که نگاه ميکنند ميبينند که کارهاي بي کيفيتي هم در بين آثار هست و تصميم ميگيرند اين اثار را از داخل گنجينه خارج کنند بنابراين به گفته ي معاون موزه ي هنرهاي معاصر حدود 450 اثر به موسسه توسعه هنرهاي تجسمي يا مرکز هنرهاي تجسمي منتقل ميشه و در انبار تالار وحدت نگداري ميشده.
خوب قاعدتا يک امين اموالي هم مرکز هنرهاي تجسمي داشته که ايشون مسئول نگه داري اين تابلو ها هم بوده . در اين به اصطلاح جنجال هاي حراجي ها و بالا و پايين رفتن قيمت ها نگاه و بررسي کرده از هنرمندان معروفي که آثارشان در اين حراجي ها قيمت پيدا کرده در اين مجموعه ، کار وجود دارد .کسي که امين اموال بوده به قول معروف شيطول گولش ميزنه و با فرصت کافي اين آثار رو از مجموعه خارج ميکنه .در نتيجه تعدادي رو خارج ميکنه و ميبره خونش يا هر جايي که داشته … مثل اينکه حدود 27 اثر بوده و گويا يکي از مشتري هايي هم که براي اين آثار پيدا ميکنه ، آمده با موزه هنري هاي معاصر و مسئولينش مشورت کرده و گفته همچين مجموعه اي هست که ميخوام بخرم ايا به نظر شما اين قيمت که ميخوام بپردازم مناسب هست يا نه… مسئولين هم ميبينند اين مجموعه ، همان مجموعه اي است که در اختيار مرکز هنرهاي تجسمي بوده و چطور به بيرون راه پيدا کرده …
بنابراين قضيه فاش و مجرم اين قضيه دستگير ميشه و گويا بازداشته شده و به زندان افتاده اما بعد به قيد وصيغه آزاد شده و بيرو آمده. اين آثار را دوباره جمع آوري کردند و تحويل مرکز هنرهاي تجسمي داده شد.
اين ماجراي تمام اين قضايا است منتها من پيشنهادم در رابطه با اينکه چه کار کنيم اين قضايا پيش نيايد اين است که اگر که در موزه هنرهاي معاصر يک هيئت امنايي تشکيل بشه، مرکب از افرادي که خبره هستند در اين زمينه ، هر اثري که بخواد خارج يا مثلا داخل بشه به مجموعه اين هيئت امنا روش تصميم ميگيره ،اين ميتونه يک امري باشه که جلوگيري بشه از اين وقايع و اتفاقاتي که ما شاهدش هستيم ."
وي در ادامه در رابطه با اين موضوع که اين شخصي که کارهارا خارج کرده و حالا قصد فروش آثار رو داشته يک نفر بوه يا تواني چند نفر ؟ افزود : "اين رو بايد از اداره آگاهي سوال کنيد چون چيزي که ما متوجه شديم اين بوده که اقايي که امين اموال بوده اين اثار را خارج کرده ، من احساسم اينه که در اين قضيه چند گروه نبودند که مثلا بگيم که مسئولين بالاتري تو اين مسئله دخيل بودند. من چون ساليان سال هست به هر حال همکاري دارم با وزارت ارشاد ، با موزه ي هنرهاي معاصر و با مرکز هنرهاي تجسمي همچنين خودم جزء موسسين مرکز هنرهاي تجسمي بوده ام در سالهاي شصت. يعني در اون سالها به همراه مرحوم خرمي نژاد، آقاي مغاري و تعدادي از اين دوستان که الان اساميشان را فراموش کرده ام آنجا را تاسيس کرديم .
احساسم اين هست که مقداري بي نظمي اداري و يک اطمينان زيادي بين کارمندان به يکديگر وجود دارد و در ميان اين بي نظمي و اطمينان گاهي اين اتفاق ها مي افتد. من احساسم اين هست که از اين بي نظمي و اين به اصطلاح نظام اداري ناقص اين فرد سو استفاده کرده و اين کار رو انجام داده ."
اسکندري در رابطه با رسيدگي مراجع قضايي و پيگري مسئولين ادامه داد : "تا انجايي که من شنيدم به نتيجه رسيده و اثار برگردانده شده و قاعدتاً يک مسائل حقوقي و جزايي پيام آور اين قضيه است ، معمولا اينطور است که طرف چون کارمند بوده در آن مجموعه ، اين فرد بايد پاسخگوي خيلي از مسائل باشد و اين قاعدتا تا اداره اگاهي يا جاهاي ديگري که در اين زمينه مسئول هستند يک قانوني وجود دارد و من فکر ميکنم بر اساس قانون عمل خواهند کرد"
اخبار مرتبط :
سرقت آثار هنري حماقتي عجيب بوده است؟�
فرازهايى از اوج مدرنيسم ايرانى / آثار بازگردانده شده به مرکز تجسمي چه بودند؟
سرقت آثار هنري حماقتي عجيب بوده است؟
سرقت آثار از مجموعه دولتي با تباني بوده
طاهري: مسئولان براي خود اختيارات ويژه تعريف کرده‌اند
آثار دولتي را از موزه بانک پاسارگاد برگردانديم
کاريکاتور / سرقت آثار هنرمندان نقاش
سرقت آثار هنري / واکاوي يک اتفاق (گفتگو با علي اکبر صادقي)
سرقت آثار هنري / واکاوي يک اتفاق (گفتگو با منيژه صحي)
بانک پاسارگاد خيانت امين‌اموال مرکز هنرهاي تجسمي را کشف کرد�