گفتگوي گالري آنلاين با دبير هماهيش “کتاب هاي تصويري”

همايش کتابهاي تصويري يکي از بخشهاي هفته تصويرگري 96 است که با دبيري علي بوذري به طور علمي و در قالب دو بخش ارائه مقالات و نشست تخصصي به موضوع کتابهاي تصويري ميپردازد. علي بوذري، در رابطه با اهميت و لزوم توحه به کتاب هاي تصويري، بيان کرد:

پيشينۀ کتاب‌هاي تصويري در ايران به سال‌ها قبل بازمي‌گردد؛ ولي به طورکلي اين پديده، پديده‌اي به نسبت ناشناس براي نويسنگان و ناشران است. به خصوص از اين جهت که اصولا در کتاب‌هاي تصويري تصويرگر و نويسنده يک‌نفر هستند و يا ارتباط نزديکي با هم دارند. زيرا متن و تصوير بايد مکمل يکديگر باشند. ما در ايران، کمتر شاهد همکاري دوجانبه و همزمان تصويرگر و نويسنده  بوده‌ايم و معمولا بدين صورت بوده است که نويسنده کار خودش و تصويرگر نيز کار خودش را انجام مي‌دهد و سپس ناشر مجموعه‌اي از کار آنها را چاپ مي‌کند.

انجمن نويسندگان کتاب کودک و انجمن تصويرگران ايران با حمايت موسسه نمايشگاه‌هاي فرهنگي، هر ساله در آذرماه کارگاه‌هايي تحت عنوان "کارگاه‌هاي خلق کتاب تصويري" برگزار مي‌کنند. براي اين رويداد فراخوان اعلام  مي‌شود تا نويسندگان و تصويرگراني که علاقه‌مند به تشکيل گروه و خلق کتاب‌هاي تصويري هستند، در اين کارگاه شرکت کنند. امسال هم چهارمين دورۀ آن در شُرُف برگزاريست. اين کارگاه‌ها تاکنون بسيار موفق بوده‌اند. حتي انتشارات فني نيز رويدادي با مضمون مشابه در زمينۀ محيط زيست برگزار کردند. در حال حاضر به نظر مي‌رسد که نويسندگان و ناشران علاقۀ زيادي به کتاب‌هاي تصويري دارند و فکر کرديم که شايد اين فرصت مناسبي براي صحبت دربارۀ مجموعۀ نظري اين مجموعه باشد.

وي در مورد پيشينۀ کتاب‌هاي تصويري در ايران گفت:

اين موضوع تقريبا به اولين کتاب‌هايي که کانون چاپ مي‌کرد بر مي‌گردد. مثل کتاب مادر که نويسنده و تصويرگر آن آقاي فرشيد مصباحي بودند.

بوذري تاثير کتاب‌هاي تصويري در پرورش خلاقيت کودکان را چنين ارزيابي کرد:

کتاب‌هاي تصويري تاثير بسيار زيادي در خلاقيت کودکان دارد. البته کتاب‌هاي تصويري گونه‌هاي مختلفي دارند، ولي هر کدام از آنها به نوعي در رشد خلاقيت و آموزش و درک مفاهيم مختلف به کودک کمک مي‌کنند.

مثلا يک نوع از آنها کتاب‌هايي هستند که به هيچ عنوان متن ندارند و "وُرد لِس" هستند؛ اين کتاب‌ها به دليل نداشتنِ متن و فارغ بودن از مسئلۀ ترجمه، مي‌توانند بين‌المللي محسوب شوند و مورد استفاده قرار گيرند؛ و به‌الطبع، مخاطبان بيشتري نيز خواهند داشت.

نوع ديگر کتاب‌هاي تصويري آنهايي هستند که از متن و تصوير با هم تشکيل شده‌اند. بايد توجه داشت که در کتاب‌هاي تصويري، تصوير هم به اندازۀ متن نقشي اساسي ايفا مي‌کند؛ و همگامي و مکمل بودن تصوير و متن در اين کتابها است که منجر به خلق اثري جديد مي‌شود. اينگونه کتاب‌ها حتي اگر هم ترجمه شوند، باز نمي‌توانند با کيفيت اوليه باقي بمانند، زيرا در ترجمۀ متون ازهر زبان به زباني ديگر، بسته به متنِ مورد ترجمه، بالاخره بخشي از مفاهيم تغيير مي‌کنند و هرگز ما نميتوانيم با پديدۀ ترجمۀ صد در صد مواجه باشيم.

اين هنرمند در رابطه با اعضاي هيئت داوران اين رويداد گفت:

از دوستان نويسنده، مثل آقاي علي‌اصغر سيدآبادي و از تصويرگران و دوستان دانشگاهي، مثل آقاي خسرونژاد که در مرکز مطالعات ادبيات کودک در دانشگاه شيراز هستند؛ و خانم دکتر جلالي از دانشگاه شهيد بهشتي، که همگي دوستان در حوزۀ نظري در دانشگاه فعاليت مي‌کنند، در هيئت داوران اين رويداد حضور دارند.

دبير همايش کتاب هاي تصويري، در رابطه با کارگاه‌هاي "دستان" توضيح داد:

اين کارگاه‌ها تا به حال سه دوره برگزار شده‌ و عنوان آنها "خلق کتاب‌هاي تصويري"ست. ايده‌اي مشترک از انجمن نويسندگان و انجمن تصويرگران بوده است که هر ساله با حمايت موسسۀ نمايشگاه‌هاي فرهنگي در آذرماه برگزار مي‌شود.

فرايند آن بدين ترتيب است که متقاضيان ابتدا آثارشان را ارسال و گروه داوران آنها را بازبيني مي‌کنند. سپس افراد را در گروه‌هاي دو نفره دسته‌بندي مي‌کنند تا هر کدام روي يک اثر کار کنند. در نهايت هم در يک کارگاه چهار روزه که در آبان ماه و زير نظر اساتيد نويسنده و تصويرگر و مدير هنري برگزار مي‌شود يک کتاب تصويري بنام "کتاب تصويري موفق" خلق مي‌شود که جايزۀ آن هم سفر و بازديد از نمايشگاه تصويرگري بلونيا است.

مطالب مرتبط:

پیمایش به بالا