رسانه «آرت نيوز» دويست کلکسيونر مطرح دنيا را با توضيحاتي درباره زندگي شخصي و هنري آنها معرفي کرده است.
به گزارش گالري آنلاين به نقل از ايلنا، يکي از بزرگترين مسئوليتهاي هنرمندان و مسئولان فرهنگي هر کشور نگهداري از آثار فاخري است که از گذشتههاي دور به جا ماندهاند و بخشي از هويت تاريخي ملتهاي مختلف محسوب ميشوند. يکي از مهمترين بخشها در اين عرصه موزههايي هستند که توسط دولتها و نهادهاي فرهنگي مديريت ميشوند. در کشورهاي کهن موزهها گنجينهاي دارند که آثار با ارزش در آنها به طور ويژه از گزند خطرات مختلف از جمله سرقت، سيل، زلزله، آتش سوزي به دور مي مانند.
در کنار اين بخش هم موزههاي کوچکتر در پايتخت کشورها و مراکز شهرها وظيفه نگهداري از آثار با ارزش را دارند. اين آثار با ارزش هر آن چيزي را شامل ميشوند که از گذشته باقي مانده؛ اعم از نقاشيها، ظروف، قطعات تزييني، فرش، ابزار و اداوت جنگي و کشاورزي و…
کلکسيونرها به مثابه مورچههاي کارگر
اما به موزارت روندي که توضيح داده شد، قشري از جامعه هنردوستان و هنرمندان هم گوشهاي از اين ماجرا قرار دارند و در نگهداري و ماندگاري آثار هنري و فاخر و باستاني سهم به سزايي دارند. اين افراد همان کلکسيونرها هستند. به هر حال چه بخواهيم چه نخواهيم کلکسيونرها هم بخش مهمي از چرخهاي هستند که به نگهداري آثار با هويت هنري و تاريخي کمک ميکنند.
آيا «پولشويي» و «فسادهاي هنري» صرفا يک اتهام است؟
البته نبايد اين موضوع مهم را کتمان کرد که به دليل ارزش بسيار بالاي مالي آثار، هرساله مبلغ هنگفتي صرف خريد و فروش قانوني و غير قانوني آنها ميشود. بدون شک اين روند به لحاظ اقتصادي و حقوقي خالي از ايراد و ابهام نيست؛ چه بسا پولشوييهايي که در اين عرصه اتفاق ميافتد و پرونده آنها بارها توسط نهادهاي هنري و حقوقي منتشر شده است. حراجهاي معتبر خارجي و البته داخلي هم از اين اتهامات مبرا نبوده و نيستند. با همه اينها نميتوان نقش کلکسيونرها را در نگهداري و حتي شناخت و کشف آثار با ارزش ناديده گرفت.
نگاهي خوش بينانه به ماهيت کلکسيونرها
بسيار ديده شده که کلکسيونرها آثار خود را به موزههاي دولتي بخشيدهاند و اين اتفاق بارها در کشور خودمان هم رخ داده است. چنين رفتارهايي گوياي اين است که در ميان کلکسيونرها هم هستند افرادي که با عشق و علاقه و دغدغه نسبت به فرهنگ و هنر به جمعآوري و خريد و فروش آثار ميپردازند. حتي ميتوان گفت برخي از کلکسيونرها در زمينه شناخت و تحليل آثار و عقبه و تاريخچه آنها صاحبنظرند.
در کل کلکسيونرها را مي توان در سه گروه دستهبندي کرد؛ دسته اول آنهايي که به صورت تجربي و به دليل فعاليت بسيار در عرصه آثار عتيقه و فاخر، به کارشناساني تجربي تبديل شدهاند. دسته دوم کلکسيونرهايي هستند که تحصيلات مرتبط آکادميک دارند و طي فعاليت در عرصه هنر تجربه را با داشته هاي تئوريک ميآميزند. دسته سوم آنها که صرفا بعد مادي برايشان مهم است و نگاهشان به هنر تجاري و بازاري است.
البته اين قدرت مالي کلکسيونرهاست که عرصه تجسمي همه ملل را به وجود آنها محتاج ميکند. نفوذ و قدرت مالي شايد رمز ماندگاري و موفقيت کلکسيونرهاي مطرح دنياست. به هر صورت همانطور که گفته شد نميتوان وجود موثر کلکسيونرهاي برتر را در پيشبرد اهدافي در رابطه با نگهداري و کشف آثاري از دوره باستان تا دوران معاصر، ناديده گرفت.
در همين راستا «آرت نيوز» به رسم هر سال خود در سي و سومين دوره ، نام دويست کلکسيونر برتر دنيا در سال 2020 را معرفي کرده است. اينکه «آرت نيوز» در گزارشش دويست نفر از کلکسيونرهاي برتر دنيا را معرفي کرده نشان از تعداد بالاي آنها در سراسر دنياست که همواره نيز رو به افزايش بوده و هست.
آنچه «آرت نيوز» در گزارشش از کلکسيونرهاي برتر به آن توجه داشته، تعهد آنها نسبت هنر است. اين رسانه تعهد را بخش جدايي ناپذير هويت افراد منتخب دانسته است.
اين گزارش به زندگي خلاصهوار و درآمد و دارايي ده نفر از آنها ميپردازد.
کلکسيونرهاي منتخب چگونه انتخاب شدند؟
«آرت نيوز» در توضيح مقدماتي اين رويداد يادآوري کرده که اعضاي ارزياب از سال ۱۹۹۰ تا به امروز کلکسيونرهاي برتر را طي مشورت با افراد مختلفي از اقشار مختلف از جمله؛ فروشندگان، مشاوران، متخصصان خانه حراج، متصديان و ديگران انتخاب و معرفي کرده است. اين رسانه يادآور شده دويست کلکسيونر برتر امسال بسيار متنوعتر از قبل انتخاب شدهاند. برخي از آن نامهاي جديد عبارتند از «آنيتا بلانچارد و مارتين نسبيت»، «بازل دالول»، «ميما و سزار ريس» و «جن روبيو»، «چيچ مارين»، «پاملا جي»، «برنارد لومپکين»، «کومال شاه و گاراو گارگ»، «دارلين و خورخه ام».
نام ديگري که در ميان ۲۰۰ نفر جديد قرار دارد، نام «دنيس گاردنر» و همسرش «گري» است. دنيس در سال ۲۰۲۱ زماني که رئيس هيئت مديره مؤسسه هنر شيکاگو شد، اولين زن سياه پوستي بود که در چنين موقعيت و انتخابي قرار گرفت.
«اريانتو آديکوسوئمو»
جاکارتا، اندونزي
اريانتو آديکوسوئمو يکي از کلکسيونرهاي منتخب «آرت نيوز» است که در زمينه هنر معاصر و مدرن اندونزيايي، آسيايي و غربي فعاليت دارد. او مدير و مالک يکي از بزرگترين شرکتهاي مواد شيميايي و انرژي در اندونزي است و در زمينه ساخت و ساز املاک لوکس هم فعاليت دارد.
حدودا بيست سال پيش بود که اريانتو آديکوسوئمو جمعآوري آثار هنري را آغاز کرد و حال در کلکسيونش صاحب حدود هشتصد اثر با ارزش است. اغلب آثار او توسط هنرمندان مطرح دوران گذشته خلق شدهاند که جف کونز، اندي وارهول، مارک روتکو و گرهارد ريش برخي از آنها هستند. يکي ديگر از ويژگيهاي آديکوسوئمو اين است که در تشخيص و ارزشگذاري آثار هنري پيش از رسيدنشان به بازار فروش مهارت دارد. يکي از گرانترين آثاري که توسط آديکوسوئمو خريداري شده اثري از ژان ميشل باسکيات است که قيمت فعلي آن حدودا ۱۱۰.۵ ميليون دلار است و در سال ۲۰۱۷ در ساتبي نيويورک به ثبت رسيده است.
او درباره اين اتفاق به «آرت نيوز» گفت: آن زمان، تعداد زيادي از مجموعهداران آسيايي نميدانستند من کي هستم و خانوادهام فکر ميکردند که من ديوانه هستم که چنين آثار هنري «زشت» را خريداري کردهام.
«ورا آريلاگا-آندرسن» و «مارک آندرسن»
استانفورد، کاليفرنيا
ورا آريلاگا آندرسن و همسرش مارک آندرسن اهل استانفورد، کاليفرنيا کلکسيونرهايي هستند که به عنوان فعالان عرصه بشردوستي و کارآفريني شناخته ميشوند. اين زوج هنردوست به جمع آوري آثاري در مربوط به هنر معاصر و هنر پس از جنگ ميپردازند.
مارک آندرسن پسر يک ميلياردر ملاک، اولين نفري بوده که اوائل دهه نود ميلادي نام خودش را در ميان اولين غولهاي صنعت فناوري بر سر زبانها انداخته است. چند سال از ايجاد شبکه جهاني وب در سال ۱۹۸۹ توسط برنرز لي بود که او نت اسکيپ (مرورگر مورد توجه در دهه نود) را ابداع و منتشر کرد. او در حال حاضر يک شرکت سرمايهگذاري در زمينه متريال «سيليوکون» دارد و يکي از اعضاي هيئت مديره فيسبوک است. آندرسن علاوه بر اينها، موسسه خيريهاي دارد که به صورت غير انتفاعي اداره ميشود. آندرسن همچنين با ميلياردهايي چون مارک زاکربرگ (بنيانگذار فيسبوک) همکاري دارد و شايد روزي داراي خود را به اين پلتفرم پرطرفدار ببخشد.
يکي از کارهاي آندرسن معرفي نخبگان و هنرمندان به گالريهاي معتبر بوده است. او علاوه بر ارائه طرحها و ايدههاي شهري به مسئولان مملکتش در سال ۲۰۲۰ براي يک دوره دهساله به عنوان متولي گالري ملي هنر در واشنگتن ديسي انتخاب شده است. مارتين آريلاگا آندرسن در مصاحبهاي که سال ۲۰۱۶ با «گاردين» داشته اينگونه گفته است: براي مجموعه داران واقعي آثار هنري عميقاً شخصي و با اهميت هستند، اينکه هنر از طريق سيمها و در فضاي مجازي در جريان باشد، اتفاقي بخصوص است که ممکن است آثار روي کاغذ و واقعي و حجمي را تحت تاثير قرار دهد.
«هلن» و «برنارد آرنو»
پاريس، فرانسه
«هلن» و «برنارد آرنو» زوجي ثروتمند و اهل فرانسه هستند که در زمينه جمعآوري آثار لوکس و فاخر عرصه هنر معاصر فعاليت دارند. اين زوج هنردوست، ثروتمندترين کلکسيونرهاي فهرست دويست نفره «آرت نيوز» هستند.
بلومبرگ در فهرست ميلياردرهاي خود، ثروت آرنو را به عنوان سومين دارايي بزرگ جهان (با مجموع داراييهاي حدود ۱۵۰ ميليارد دلار) پس از جف بزوس و بيل گيتس، گزارش کرده است. آثار مجموعه برنارد آرنو و همسرش مربوط به جنگ و دنياي معاصر است و آثار هنرمنداني چون مانند ديمين هرست، پابلو پيکاسو، و اندي وارهول را در بر ميگيرد.بر اساس آنچه وجود دارد بين برنارد آرنو و فرانسوا پينو، يکي ديگر از دويست کلکسيونر منتخب و يکي از صاحبان برند کالاهاي لوکس رقابت دارد. اين دو در سال ۲۰۰۸، براي دو اثر از هنرمند فرانسوي ايو کلاين در حاج «ساتبيز» باهم رقابت کردند.
برنارد آرنو و همسرش پس از آتش سوزي کليساي «نوتردام» در پاريس، ۲۰۰ ميليون يورو (۲۲۶ ميليون دلار) براي بازسازي به اين بنا اهدا کردند. يکي از ويژگيهاي کاري آرونو اين است که براي طراحي محصولات به روز براي برندهاي گران قيمت همواره با هنرمندان مشورت کرده است.
لوران اشر
موناکو، موناکو
لوران اشر اهل موناکو است. کشور موناکو با پايتخت موناکو ۲٫۰۳ کيلومتر مربع مساحت دارد و پيش از واتيکان، کوچکترين کشور جهان است. موضوع فعاليت لوران اشر، هنر معاصر و مدرن است و در زمينه سرمايهگذاري در عرصههاي مختلف فعاليت دارد.
لوران اشر سالهاست به جمعآوري آثار هنري مشغول است. مجموعه او در حال حاضر حدود ۱۰۰ اثر را شامل ميشود که هنرمندان معاصر آمريکايي مانند بريس ماردن و ريچارد سرا را در بر ميگيرد. لوران اشر در حال حاضر منتظر برگزاري نمايشگاهي از آثار مجموعهاش است و به هواردارنش اعلام کرده تا آن زمان فعاليتها و آثارش را در صفحه اينستاگرامش دنبال کنند.
پدرو باربوسا
سائوپائولو، برزيلي
پدرو باربوسا کلکسيونر برزيلي و اهل سائوپائولو است و عمده فعاليت بيزينيسي او سرمايهگذاري در عرصههاي مختلف است. او از طريق معاملات و حضور در بورس و خريد و فروش اوراق بهادار به ثروتي چشمگير دست يافته است. زمينه فعاليت باربوسا آثار مربوط به هنر معاصر با تمرکز بر مفهومگرايي و مواد آرشيوي است.
در دنياي هنر و گردشگري باربوسا را جهانگردي خوش ذوق و خستگيناپذير ميدانند که به دنبال کشف استعدادهاي نو ظهور است. او معمولا براي کشف استعدادهاي جديد به سراغ ارزيابي دانش آموزان ميرود. در سال ۱۹۹۹ بود که پدرو باربوسا اولين اثر هنري خود را خريداري کرد و از آن پس بود که جمعآوري آثار هنري برايش جدي شد. حال پس از دو دهه او با مجموعهاي شامل ۵۰۰ قطعه يکي از مهمترين مجموعهداران هنر مفهومي آمريکاي جنوبي و ديگر کشورهاست.
باربوسا در سال ۲۰۱۳ به «کلي کرو» از «وال استريت ژورنال» گفته بود: معمولاً بين ۸۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰۰ دلار براي خريد آثار هنري خود هزينه ميکند. آثاري از سوپراستارهاي بينالمللي مانند اولافور اليسون، هانس هاکه، رابرت بري، استنلي براون و کريس باردن در کنار آثار هنرمندان مشهور محلي مانند تونگا، پائولو نازارت، و کيلدو مايرلس همواره براي پدرو باربوسا مورد توجهند. باربوسا در سال ۲۰۱۳ آثاري از دو هنرمند برزيلي، «جاناتاس دي آندراده» و «آندره کوماتسو» را به تيت مدرن در لندن اهدا کرد. موضوع جالبي که در مورد باربوسا وجود دارد اين است که او اغلب، هنرمندان را دعوت ميکند تا آثار خود را در خانه خود به نمايش بگذارند. باربوسا در رابطه با فعاليتهايش در خانه به ژورنال گفته: «گاهي اوقات پسرم شکايت ميکند، اما من يک ديکتاتوري را اداره ميکنم!»
جف بزوس
سياتل، آمريکا
جف بزوس چهره سرشناس معاصر هم يکي از دويست کلکسيونر برتر دنياست. اين صاحب رسانه، کارآفرين، سرمايهگذار، رئيس اجرايي هيئت مديره، مؤسس و مديرعامل ارشد سابق شرکت آمازون، بزرگترين شرکت فروش آنلاين در جهان است.
جف فوق سرمايه دار با ثروتي بيش از ۲۰۰ ميليارد دلار آمريکا، در آوريل ۲۰۲۲، (بنا بر ميلياردرهاي جهان فوربز و شاخص ميلياردرهاي بلومبرگ ال. پي) دومين شخص ثروتمند در جهان شده است. اين ابر تيلياردر آمريکايي همچين اولين فردي است که با موشک خصوصي به فضا سفر کرده؛ در حالي تمام هزينه و مخارج عمليات مذکور را خود پرداخت کرده است.
تا آن زمان که بزوس به عنوان اولين فوق سرمايهدار معرفي شد، هيچکس نميدانست که او يک مجموعهدار آثار هنري هم هست. حال اين سرمايهدار و ثروتمندترين فرد جهان در زمينه جمعآوري آثار هنري فعاليت جدي دارد. او در فوريه سال ۲۰۲۱ گفت قصد دارد از سمت خود به عنوان مديرعامل «آمازون» کنارهگيري کند.
جف بزوس در همان سال ۲۰۲۱، مبلغي معادل ۲۰۰ ميليون دلار به «موزه ملي هوا و فضاي واشنگتن دي سي» اهدا کرد. او همچنين ميليون ها دلار به موزه «تاريخ و صنعت» سياتل کمک کرده است. جف بزوس حال مرکزي را با نام خودش تاسيس کرده که به فعاليتهاي نوآورانه ميپردازد.
پيتر. ام. برانت
گرينويچ، ايالات متحده آمريکا
پيتر. ام. برانت با نام کامل وايت برچ پيپر، يکي ديگر از مجموعهداران مطرح و ثروتمند دنياست که شغل اصلي او توليد کاغذ براي روزنامههاست و در گرينويچ، کانکتيکات زندگي ميکند. گرينويچ، کانکتيکات، شهري در جنوب غربي شهرستان «فيرفيلد، کانکتيکات» واقع در ايالات متحده آمريکاست.
آنطور که ميگويند برانت وارث ثروت پدرش بوده، اما اولين سود کلان خود را از حضور در بازار سهام به دست آورده و آن را خرج خريد دو اثر از «اندي وارهول» و «فرانتس کلاين» کرده است. از اين مقطع به بعد بوده که او به جمعآوري آثار هنري پرداخته است. حال پس از سالها، برانت به يکي از برجستهترين مجموعهداران آثار «اندي وارهول» به حساب ميآيد. برانت تا آن حد به آثار «وارهول» و خريد آنها علاقه داشت که هنرمند را به ملاقات با خودش وا داشت و رفاقتي ميانشان شکل گرفت.
برانت بعداً در سال ۱۹۷۷ به توليد فيلم «بد با وارهول» به کارگرداني جد جانسون کمک کرد. اورس فيشر و مائوريزيو کاتلان ديگر هنرمنداني هستند که برانت به آثارشان علاقه دارد و برخي از آنها را در مجموعه خود دارد. او در ادامه شرکتهايي را تاسيس کرد و حال دومين توليد کننده بزرگ کاغذ است. برانت بعدا در عرصه نشر نيز فعاليتهاي جدي را پي گرفته و آثاري را روانه بازار کرده. او همچنين صاحب چندين مجله هنري از جمله «Art in America» بود که در سال ۲۰۱۵ آنها در يک شرکت واحد با عنوان «ARTnews» ادغام کرد.
برانت از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ رئيس شرکت مادر «ARTnews» بود و سپس آن را به شرکتي ديگر فروخت. وايت برچ پيپر چند فيلم مرتبط با هنر را توليد کرده است.
جورج اکونومو
آتن
جورج اکونومو اهل آتن يکي از دويست کلکسيونر برتر از نگاه «آرت نيوز» است که فعاليت بيزينسي او در زمينه سرمايهگذاري و حمل و نقل است. جورج جمله معروفي دارد. او در رابطه با اهميت مجموعهداري ميگويد: «مردم با گوش خود خريد ميکنند. شما بايد با چشمان خود خريد کنيد؛ که نشان دهنده قلب شماست».
جورج اکونومو ميگويد من از سال ۲۰۰۱ با چشمانم به خريد آثار هنري پرداختهام و حال بيش از بيست سال است به مجموعهداري مشغول هستم.
مجموعه جورج شامل آثاري از پابلو پيکاسو تا هنرمندان کمتر شناخته شده آلماني و اتريشي اوايل قرن بيستم است.
او در مورد آثار مورد علاقه خود در مجموعهاش به «ARTnews» گفته است: «من به چند مورد با ارزشهاي احساسي و هنري متفاوت اشاره ميکنم. مانند جنبش گوتاي ژاپن که توسط کازوئو شيراگا و ساداماسا موتوناگا خلق شده است همچنين رابرت رايمن، دونالد جاد، دن فلاوين از آمريکا و گئورگ بازليتز و گرهارد ريشتر از اروپا هنرمندان مورد علاقه من هستند».
جورج در سال ۲۰۱۵ به هيئت مديره «بنياد هنر ديا» پيوست تا به اين ترتيب از آثار هنري مينيماليستي و ديگر سبکها در نيويورک حمايت کند.
تروي کارتر
لس آنجلس
تروي کارتر سرمايهدار آمريکاي است که به عنوان يکي از دويست کلکسيونر برتر دنيا توسط «آرت نيوز» انتخاب شده است. تروي کارتر رييس سابق «Spotify» و بنيانگذار «Atom Factory» است و مدتي قبل به هيئت مديره مؤسسه هنرهاي کاليفرنيا پيوسته است.
او درباره دلايل علاقهاش به آثار هنري و مجموعهداري گفته: «من کلا مجذوب کل اکو سيستم هنري شدهام؛ چه آنهايي که دوستشان دارم و چه آنهايي که از آنها متنفرم.
تروي کارتر آن زمان که در سال ۲۰۱۸ و در موزه هنر آسپن براي خريد اثري بزرگ از رشيد جانسون هزينه کرد، به عنوان مجموعهداري جدي شناخته شد. مجموعه هنري تروي کارتر حال شمال آثاري از گلن ليگون، سام گيليام، چارلز گينز، لورنا سيمپسون و لورن هالسي است.
او طي مصاحبهاي در سال ۲۰۱۹ به «آرت نيوز» گفته است: من از موسيقي آمدهام و تمام زندگي خود را با هنرمندان موسيقي گذراندهام و درک واقعي از اين روند دارم.»
وپ ون کالدنبورگ
واسنار، هلند
وپ ون کالدنبورگ مجموعهداري هلندي است که در زمينه صنايع شيميايي تجارت ميکند. او حدود نيم قرن است که در زمينه هنر معاصر به جمعآوري اثر مشغول است. مجموعه او آثار مهمي از از ديمين هرست، تريسي امين، آنسلم کيفر، يايو کوساما، دن گراهام و برخي ديگر از هنرمندان معاصر دربردارد.
باغ مجسمه وپ ون کالدنبورگ شامل حدود ۶۰ اثر مدرن و معاصر است. او در سال ۲۰۱۶ موزه «Voorlinden» را در واسنار افتتاح کرد تا به اين ترتيب حدود پانصد اثر از مجموعه شخصي خود را پيش روي مخاطبان قرار دهد. «Voorlinden» توسط شرکت هلندي «Kraaijvanger Architects» طراحي شده است.
نماينده اين مجموعه سال ۲۰۱۶ به «آرت نيوز» گفته: اين موزه جديد توسط چشماندازي از تپهها و چمنزارها در نزديکي دريا احاطه شده است.