شرايط توجيهناپذير دفع بيرويه ضايعات پارچه در کشور در نتيجه شيوههاي نامناسب مديريت پسماند، زمينه ارائه راهکار براي مديريت بقاياي پارچهها را فراهم ميسازد و بازيافت، از جمله آن راهکارهاست.

به گزارش گالري آنلاين به نقل از هنرآنلاين، در تلاش صنايع پوشاک و نساجي براي پاسخگويي به تقاضاي روزافزون لباس براي آحاد مردم، چندين تن زباله توليد ميشود که معمولاً بهدرستي مديريت نشده، بهطور بيرويه دفع ميشوند و مشکلات زيستمحيطي متعددي را ايجاد ميکنند.
امروزه کارگاههاي توليد پوشاک، گنجينه عظيمي از انواع پارچه هستند که درصورت فراموشي ميراث ديرينه بازيافت از هنر بانوان کشورمان به ويژه در همين ايام استقبال از سال نو و تازه شدن خانهها و وسايلشان، حجم زيادي از ضايعات را روانه محيطزيست خواهند کرد.
شايد کمي دور از ذهن به نظر رسد اما امروزه نهفقط در ايران که در بسياري از کشورهاي فعال در بخش کارگاهي توليد پوشاک، دانش کافي در زمينه مديريت ضايعات وجود ندارد و مقوله بازيافت را در زمان تجميع پارچهها و مواد مصرفي باقيمانده در کارگاهها جدي نميگيرند.
شرايط غيرقابلتوجيه دفع بيرويه ضايعات پارچه در کشور در نتيجه شيوههاي نامناسب مديريت پسماند، زمينه مساعدي را به منظور ارائه راهکار براي مديريت بقاياي پارچهها فراهم ميسازد که بازيافت از جمله آنهاست؛ حال آنکه صنعت نساجي و بخشهاي وابسته به آن مانند مد و پوشاک، چندين فرصت شغلي با رويکرد فرهنگي را ايجاد ميکند که از جمله آن ميتوان به بازيافت توليدات در چرخه مد اشاره کرد.
بايد پذيرفت، ارزش و اهميت پارچههاي بهاصطلاح باطله بيشتر از کاغذهاي باطله نباشد، کمتر از آنها نيست و افرادي که به عواقب دور ريختن اين پارچهها واقفند، در سالهاي اخير بهخوبي از اين اتفاق در حوزه صنايعدستي و دکوراسيون داخلي بهره بردهاند.
خوشبختانه در سالهاي اخير، فعاليت هنرمندان عرصه صنايع دستي در زمينه استفاده از ظرفيتهاي پارچههاي باطله بهعنوان مواد اوليه ارزانتر براي توليد محصولات متنوع و درنتيجه کاهش مشکلات مديريت زباله مرتبط با ضايعات پارچه يک گام مهم فرهنگي به شمار ميرود و يافتن راهکارهايي براي بازيافت ضايعات نساجي بهعنوان جايگزين دفن زباله، يک مشکل زيستمحيطي است که صنعتگران حوزه نساجي و پوشاک را مجاب ساخته تا يک مدل چرخه عمر زبالههاي نساجي را براي کاهش ضايعات نساجي ايجاد کنند.
بهعنوان يک مفهوم در حوزه حفاظت از محيطزيست، استفاده مجدد از هرآنچه کارکرد اصلي خود را از دست داده، يک رويکرد فرهنگي است و بازيافت يا استفاده مجدد در اين زمينه به معناي راهي براي ايجاد محصولي جديد از همين ضايعات است؛ البته که امروزه تنها بخش کوچکي از هر نوع زباله بازيافت مورداستفاده مجدد قرار ميگيرد و بسياري از ضايعات پنبهاي که توليد و مستقيماً راهي محلهاي دفن زباله ميشوند.
بازيابي ضايعات نساجي يا بازيافت، يک صنعت جهاني چند ميليارد دلاري است که انجام يک عملکرد اجتماعي و زيستمحيطي حياتي را در دستور کار قرار داده و قادر است براي ميليونها نفر در سراسر جهان اشتغال ايجاد کند.
از جنبههاي مختلف، يافتن اهداف مناسب براي استفاده مجدد از پارچههاي ضايعاتي، راهي مثبت براي کاهش تأثير منفي ناشي از دور ريختن بيرويه پارچههاست؛ بنابراين، زبالههاي پارچهها پس از جمعآوري، بازيافت شده و در برخي موارد نيز به تعدادي از اقلام تزئيني خانگي تبديل ميشوند تا مفهوم بازيافت را بهعنوان يک جايگزين مناسب براي تخليه بيرويه که منجر به آلودگي محيطزيست ميشود، تقويت کنند.
در فرايند بازيافت، پارچهها به منظور استفاده مجدد معمولاً ابتدا از تمام مواد اضافهشده مانند دکمهها و زيپها جدا ميشوند و به دفعات از همين بازماندهها در طيف گستردهاي از نيازها مانند ساخت بلوکهاي عايق صدا، نمد سقف و فيلترهاي کنترل آلودگي بهره گرفته ميشود.
با توجه به تنوع و نامنظم بودن بقاياي پارچه جمعآوريشده، تکنيکهاي مختلف ساخت پوشاک و محصولات پارچهاي در پروسه بازيافت بکار گرفته ميشود و غالباً نتيجه کار به هنرهايي مانند تکهدوزي و سوزندوزي مزين خواهند شد.
همچنين ايدههاي جذابي براي استفاده از بقاياي پارچه و ضايعات موجود در کارگاههاي توليد پوشاک يا کارخانههاي نساجي در حوزه دکوراسيون داخلي وجود دارد که اتفاقاً همين ويژگيهاي چند قطعه بودن پارچه مورد استفاده گاه به ايجاد تعادل، ريتم و هارموني در ترکيببندي وسايل تزئيني منازل کمک خواهد کرد.
