این دوسالانه در دوره ای از تاریخ در تهران رخ میدهد که اولین دوسالانه ی چاپ دستی موزه هنرهای معاصر به دلایل بیشماری از ادامه باز مانده است. به همین دلیل نه تنها مرور علل باز ماندن دوسالانه قبلی از ادامه بلکه بررسی دقیق امکانات و ویژگی های جامعه ی هنری ایران بسیار لازم است.

در سده های نوزدهم و بیستم، با توجه به جایگاه اجتماعی هنر در بعضی شهرهای مهم جهان، دوسالانه ها در بستری جهانی به وجود آمدند و تا به امروز گسترش یافته اند و نمیتوان نقدی برایشان در نظر نداشت ولی همین شیوه نیز فعلا (با فاصله ای قابل تآمل) دور از دسترس جامعه هنری ایران به نظر میرسد. چرا که بستر اولیه شکلگیری این ماجرای وسیع در ایران وجود ندارد.

فقدان انجمن چاپگران ایران، نا آشنایی درصد قابل ملاحظه ای از مدیران هنری و مخاطبان با این مدیوم، فقدان اتحادیه و صنف برای تسهیل همکاری های سیستماتیک بین گالری ها، عدم برنامه ریزی نهادهای گردشگری کشور برای آشنایی گردشگران با هنر معاصر ایران، سکوت نهادهای دولتی برای تشکیل و حمایت تشکل های مربوط، عدم حمایت بنگاه های اقتصادی قدرتمند ایران از جمله شرکتهای مهم و بانک ها از هنر و بسیاری از تفاوتهای بنیادی که شهری مثل تهران میتواند با شهرهای مهم جهان که توانایی برگزاری های دوسالانه های معتبر جهانی را دارند داشته باشد، جزو محدودیت هایی اساسی هستند که باید برای مدیریت هر اتفاق مهم هنری در نظر داشت و دست به انعطاف پذیری برای پاسخگویی به نیازهای خاص و اولیه در این شهر و کشور زد.

بر خلاف دوسالانه های مطرح جهانی که با ساختار سده نوزدهمی و در ادامه بینال ونیز وارد عرصه هنری آن زمان شدند و تا به امروز هم فعالیتشان را ادامه میدهند - و با فرمی سنتی وابستگی مهمی هم به حاکمیت شهریشان (شهرداری ها، دولت شهرها و دولت ها) دارند – "دوسالانه چاپ دستی ۲۶" کاملا بر اساس علاقه شخصی و خصوصی شکل گرفته و همین امر عامل وجود بسیاری از تفاوت ها در شیوه اجرایی این اتفاق میباشد و این انعطافی که این فرم جدید در اختیار برگزار کنندگان میگذارد باید در کل پروسه ی اجرای آن نیز در نظر گرفته شود.

در برنامه ریزی تولید این اتفاق در تلاش برای رایگان بودن تمام خدمات به هنرمندان بودیم، این امر گر چه باعث راحتی بیشتری برای هنرمندان میشد ولی اهمیت محدودیت سرمایه را نیز یادآور میشد.

ملاحظه ی این محدودیت ما را از در نظر گرفتن لزوم همکاری و همراهی با نهادهای مرتبط دیگر برای تکمیل این فرایند بلند مدت غافل نکرده است و دبیرخانه در تلاش برای ارتباط دقیق و مستمر خارج از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی برای ایجاد بستری برای مواجهه ی فراملی با آثار خواهد بود تا دورنمایی چندلایه برای این اتفاق هنری داشته باشیم.

وسعت کم ، لزوم وجود اتفاقات وسیعتر و حتی با فرمی سنتی را از بین نمیبرد و حتی امیدواریم بتواند انگیزه ای در ایجاد یک اتفاق بزرگتر نیز به دست اندر کاران تزریق کند اما به خودی خود و مستقلاً یک تجربه و نوعی نگرش متفاوت است تا از امکانات و منابع متفاوتی بهره گیرد و انطباق بیشتری با نیازهای جامعه داشته باشد.

علاوه بر قابلیت جابجایی این جشنواره و امکان اجرای همزمان آن در دیگر گالری های داخل و خارج از کشور، جنبه ی دیگر این دوسالانه ایجاد امکان نمایش بهینه آثار به مخاطبان گسترده تر و همچنین امکان معرفی بیشتر و بهتر این مدیوم هنری به بازار هنر ایران میباشد تا شاهد شرایط حرفه ای تری برای هنرمندان چاپگر ایران باشیم.

با توجه به فقدان ملزومات اصلی یک دوسالانه با ویژگیهای مرسوم و لزوم ایجاد نمونه ای در دسترستر و پویاتر با نگاهی دقیقتر به شرایط هنر معاصر ایران، دوسالانه چاپ دستی ۲۶ با طرح موضوع و دعوت بنده از مهرداد ختایی در بهمن ۹۴ آغاز و در نهایت در مرداد ماه ۹۵ به صورت رسمی کلید خورد.

در این دوسالانه تعداد نامحدودی از هنرمندان آماتور و حرفه ای چاپ دستی، مورد قضاوت پنج تن از داوران متخصص و صاحب سلایق متنوع در این عرصه، قرار میگیرند و نهایتا ۵۰ اثر چاپ دستی با محدودیت مشخص تکنیکی به نمایش گذاشته میشوند.

برای این دوره دو بخش رقابتی در نظر گرفته شده است. بخش نخست آزاد و بخش دیگر با موضوع "آلودگی" خواهد بود. آلودگی، مشتمل بر تمامی جوانب مفهومی از جمله آب و هوایی، محیط زیستی، صوتی، تصویری ، روحی و روانی و ... خواهد بود.

و البته دبیرخانه اعلام آمادگی برای همکاری با تمام نهادها و اشخاص دیگر فعال در این حوزه را نیز دارد تا هر نهادی به وسع خود و با هدفی مشترک کاری در خور هنر و هنرمندان معاصر میهن مان انجام دهد.

سلیمان محمدی

دبیر اجرایی دوسالانه چاپ دستی ۲۶

گالری ۲۶