سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه‌سنگی میرک گفت: به زودی نتایج قطعی گاه‌نگاری منطقه میرک اعلام می‌شود.

به گزارش گالری آنلاین به نقل از ایسنا - منطقه سمنان،«حامد وحدتی نسب» صبح یکشنبه (26 اردیبهشت) در دیدار با مدیر کل میراث فرهنگی استان سمنان، با بیان اینکه بررسی دقیق گاه‌نگاری میرک در یکی از آزمایشگاه‌های مطرح کشور فرانسه در حال انجام است، افزود: حداکثر تا یک ماه آینده نتایج دقیق گاه‌نگاری این محوطه باستانی اعلام می‌شود.

وی با اشاره به اینکه فصل جدید کاوش در میرک نیز در سال‌ جاری انجام می‌شود، گفت: بر اساس گاه‌نگاری دقیق می‌توان برای نحوه انجام فصل جدید بررسی این محوطه برنامه‌ریزی کرد.

او افزود: گاه‌نگاری مطلق لایه‌های استقراری در کنار بازسازی اقلیمی حدود 100 هزار سال گذشته حاشیه شمالی کویر مرکزی، زمینه انجام دیگر تحقیقات در ادوار پارینه‌سنگی این محدوده مهم جغرافیایی را فراهم می‌کند و باعث می‌شود محوطه میرک به عنوان شاخصی برای ارائه گاه‌نگاری برای دیگر محوطه‌ها در حاشیه شمالی کویر مرکزی به کار گرفته شود.

وحدتی‌نسب گفت: کارهای کارشناسی رسوب‌شناسی در حال انجام است و نتایج زمین‌شناسی و رسوب‌شناسی دید وسیع‌تری در رابطه با این محوطه ارائه می‌کند و به طور قطع در مرحله جدید کاوش، نتایج مهم‌تر و گسترده‌تری حاصل می‌شود.

سرپرست هیأت کاوش در محوطه پارینه‌سنگی میرک اظهار کرد: پس از برگزاری جلسه با رئیس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی سازمان و کسب مجوزهای لازم، برنامه کاوش در فصل بعد اعلام می‌شود که زمان احتمالی آن شهریورماه و با حضور متخصصان مرکز ملی علوم فرانسه است.

متخصص انسان‌شناسی پیش از تاریخ در موسسه علوم کشور فرانسه نیز با بیان اینکه در فصل قبلی کاوش، محل استقرار انسان‌های نئاندرتال یافت شد، گفت: از جمله برنامه‌های فصل جدید کاوش، پیدا کردن امتداد استقرار است.

پروفسور ژیل بریون از دیگر اهداف کاوش در میرک را حفاظت از این منطقه و معرفی آن به مردم اطراف آن و گردشگران عنوان کرد و افزود: می‌توان بخش‌هایی را که در فصل جدید مورد کاوش قرار می‌گیرند به عنوان سایت موزه در معرض دید عموم قرار داد تا مردم با کاوش های پارینه‌سنگی آشنا شوند.

همچنین مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: انجام کاوش در محوطه میرک فرصت بسیار مناسبی برای معرفی استان و بررسی دقیق این منطقه است.

حسین خواجه بیدختی افزود: این اداره کل آماده همکاری و فراهم کردن شرایط حضور باستان‌شناسان مطرح برای کاوش در میرک است.

در این جلسه دکتر بریون از مرکز ملی علوم فرانسه، دکتر زهره انواری از دپارتمان انسان شناسی دانشگاه تهران، دومنیک گریمورانور استاد دانشگاه در زمینه باستان شناسی، ولری زیتون از مرکز ملی علوم فرانسه و فرازمند استاد دانشکده علوم دانشگاه تهران، مصطفی یغمائیان معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان و سروش هاشمی ناظر فصل قبل کاوش در میرک حضور داشتند. در ادامه اعضای حاضر در جلسه، برای بازدید و بررسی هر چه بیشتر برای تصمیم‌گیری درباره جزئیات تکنیکی فصل بعد پس از پایان جلسه در محوطه میرک حضور یافتند.

سال گذشته کار گمانه‌زنی در محوطه میرک برای مشخص شدن زوایای تاریک این بخش از جغرافیای ایران در ادوار پارینه‌سنگی انجام شد. این محوطه فاقد معماری، ابزارهای سفالی و فلزی و ... است و تنها یافته‌های قابل بررسی، دست ابزارهای سنگی انسان های نئاندرتال است. نخستین فصل از کاوش در محوطه پارینه‌سنگی میرک در جنوب سمنان نشان‌دهنده ویژگی‌های سنتهای رایج تراشه‌برداری در پارینه‌سنگی میانی است که این امر انتساب آن را به نوعی از انسان منقرض‌شده به نام انسان نئاندرتال قوت می‌بخشد.

میرک نخستین محوطه استقراری پارینه سنگی روباز در ایران است که مورد کاوش قرار گرفته است. محوطه میرک در اطراف روستای دلازیان در هشت کیلومتری جنوب سمنان واقع شده است و بر اساس یافته‌های باستان شناسان این محوطه بیشتر منتسب به ادوار پارینه سنگی جدید و فراپارینه سنگی است. در حال حاضر کار بر روی نمونه‌های رسوب‌شناسی این محوطه در مرکز ملی علوم کشور فرانسه در حال انجام است.

*برگزاری همایش بین‌المللی 110 سال باستان‌شناسی پارینه سنگی ایران در سمنان

وحدتی نسب همچنین از برگزاری همایش بین‌الملل 110 سال باستان‌شناسی پارینه سنگی ایران در سمنان خبر داد و گفت: این همایش خردادماه سال آینده و با همکاری اداره کل میراث فرهنگی استان سمنان و استانداری سمنان با حضور بیش از 50 باستان‌شناس مطرح بین‌المللی برگزار می‌شود.

وی با بیان اینکه این همایش اولین و بزرگترین گردهمایی متخصصان پارینه سنگی جهان که در ایران فعالیت کرده اند، است، گفت: از تمام محققان داخلی و خارجی که در ایران مستقیما کار کرده اند یا با مواد فرهنگی به دست آمده از ایران تحقیق کرده‌اند، برای شرکت در این گردهمایی دعوت می شود.

این باستان شناس با بیان اینکه مقدمات برگزاری این همایش فراهم شده است، افزود: دبیرخانه همایش، مهرماه امسال در سمنان فعال می شود و وب سایت دوزبانه همایش به زبان‌های انگلیسی و فارسی نیز به زودی بارگذاری می‌شود.

وی گفت: در این گردهمایی باستان شناسانی از ژاپن و کره تا روسیه، فرانسه، انگلیس، دانمارک، ایالات متحده و ... حضور خواهند داشت و در رایزنی‌های اولیه، استقبال خوبی از همایش شده است.

وحدتی نسب افزود: پروفسور فرانک هول ایران شناس، باستان شناس و دیرینه شناس مطرح آمریکایی و پروفسور جو هانسون انسان شناس برجسته، تا کنون برای شرکت در این گردهمایی بین المللی اعلام آمادگی کرده اند.

او انجام بازدیدهای میدانی از مناطق پارینه سنگی به خصوص منطقه میرک را از جمله برنامه های این گردهمایی عنوان کرد و گفت: برگزاری این همایش می تواند نقش موثری در معرفی ایران، تاریخ عصر پارینه سنگی کشور و استان سمنان داشته باشد.

محوطه میرک و دلازیان بیشتر منتسب به ادوار پارینه سنگی جدید و فراپارینه سنگی است. این محوطه فاقد معماری، ابزارهای سفالی و فلزی و ... است و تنها یافته‌های قابل بررسی، دست ابزارهای سنگی انسان های نئاندرتال است. محوطه‌های میرک و دلازیان که به نام تپه های میرک و دلازیان نیز خوانده شده اند، نخستین بار در خلال بررسی های باستان شناختی استان سمنان توسط مهریار و کبیری از کارشناسان استان سمنان در سال 1364 خورشیدی شناسایی و معرفی شدند.

صرف نظر از شکل تپه‌ها، مهمترین ویژگی این دو محوطه وجود پراکنش بسیار گسترده دست افزارهای سنگی بر روی سطح محوطه بود که مورد توجه هیات بررسی کننده قرار گرفت و با دعوت از مرحوم عنایت الله امیرلو تصمیم به مطالعه دست افزارهای سنگی گرفته شد. با فوت نابهنگام امیرلو، اهمیت میرک و دلازیان از نقطه نظر باستان شناسی پارینه سنگی مغفول ماند و تنها با گمانه زنی در یکی از تپه‌های دلازیان سازه ای منتسب به دوره ماد به دست آمد.

در سال 1387 برای نخستین بار نمونه برداری تصادفی توسط وحدتی نسب و روستایی از سطح محوطه دلازیان انجام گرفت و نتایج این پژوهش مقدماتی در کنگره باستان شناسی خاورمیانه کهن در دانشگاه ساپیانزای رم ارائه شد. متعاقبا در سال 1388 با صدور مجوز بررسی کامل این منطقه جغرافیایی، وحدتی نسب و تیم همراه به مدت یک ماه به شناسایی، نمونه برداری روشمند و طبقه بندی آثار به دست آمده از میرک و دلازیان پرداختند.

دومین فصل از طرح پنج ساله بررسی‌های پارینه سنگی شمال کویر مرکزی با انجام کاوش در محوطه میرک سمنان با هدف بازسازی اقلیمی، رسوب شناسی، تدوین نحوه شکل گیری محوطه و ارائه گاه‌نگاری قطعی در سال گذشته به سرپرستی دکتر حامد وحدتی نسب دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس و همکاری متخصصین مرکز ملی علوم کشور فرانسه انجام شد.

از منظر گاه‌نگاری و باتوجه به حضور شاخص‌های ادوار مختلف پارینه سنگی، میرک دارای بیشترین استقرار از دوران پارینه سنگی میانی (حدود 250 هزار تا 40 هزار سال پیش) و همچنین پارینه سنگی جدید (حدود 40 هزار تا 18 هزار سال پیش) بوده است.

*عکس تزئینی است.