پیتر زومتور ازجمله معمارانی قلمداد می‌شود که آثارش بازتاب احساسات عمیق انسانی است. به قول یوهانی پالاسما، آثار او تشعشعی مقتدرانه از عمق احساس است و معتقد است که اگرچه پروژه‌های او پرداخت زیبایی‌شناختی نشده است اما احساسات مخاطب را درگیر می‌کند و او را به تعمق وا‌می‌دارد و پرسش‌هایی بی‌پاسخ را در ذهن مردم مطرح می‌کند.

تأکید زومتور بر جنبه‌های احساسی تجربه معمارانه از طریق توجه به مادیت مصالح رخ می‌دهد که می‌تواند تجارب و افق‌های ساخته‌شده مکان را از طریق خاطره احضار کند. ساختمان‌های زومتور دارای یک قدرت و حضور بی‌انتها و حاوی یک استعداد ناب در ترکیب اندیشه‌های منطبق با فضاهایی شاعرانه و الهام‌بخش هست.

از نگاه زومتور، معماری زندگی را به نمایش می‌گذارد. پیتر زومتور در کتاب متفکر (معماری اندیشی) از نحوه ارتباط خود با معماری صحبت می‌کند و خواسته‌های مطلوب خود را در طراحی و معماری بیان می‌کند و خواننده را متوجه یک حضور ناب و محض می‌نماید.

او در مورد ساختمان‌هایی که دارای یک حس سکوت هستند و حائز ویژگی‌هایی همچون آرامش حضور، کمال و مبتنی بر لذات جسمانی هستند، سخنوری می‌کند. البته در کتاب معماری متفکر او کمتر درباره پروژه‌های خود صحبت می‌کند و ترجیح می‌دهد که تجربیات حس حضور خود در مکان‌های مختلف را بیان کند.

او در کتاب اتمسفر به حرکات و اتفاقاتی که یک اتمسفر لذت‌بخش در او ایجاد می‌کند دقت نموده و منطبق با دیدگاه‌های پدیدار شناختی، به جنبه‌های مهم طراحی و نحوه ایجاد یک اتمسفر موزون و هماهنگ با بهره‌گیری از تمامی ادراکات حسی و بدنمند انسان می‌پردازد. سه‌گانه زومتور اکنون با کتاب احساسی از تاریخ تکمیل می‌گردد. او در این کتاب، متدولوژی طراحی خود را پیرامون تعدادی از پروژه هاش و خصوصاً پروژه موزه معدن روی در نروژ تشریح می‌کند و راهکارها و ایده‌هایی را که در دو کتاب قبلی به‌صورت نظری به آن‌ها اشاره‌کرده بود، تجلی آن‌ها در حوزه پراکتیس معماری در این کتاب درج‌شده است.

ارجاعاتی که او به هنر و ادبیات می‌داد در این کتاب به‌وضوح جایگاه خود را در تولیدات معماری زومتور منعکس کرده است. محور اصلی کتاب که مصاحبه‌ای است مابین پیترزومتور و ماری لندینگ، استاد تاریخ معماری هست، حول پروژه موزه معدن روی که یک موزه تاریخ صنعت آن منطقه هست، استوار است. این موزه که در سال ۲۰۱۶ برای بازدید عموم افتتاح‌شده است دارای ساختمان‌های متعددی است که به‌صورت کوشک‌های مکعبی شکل سیاه‌رنگ در آن منطقه خودنمایی می‌کنند.

فرم نسبتاً ساده ساختمان‌های زومتور در این پروژه که بی‌شباهت به برج‌های دیدبانی نیستند، به شکلی ایده آل با مناظر چشم‌نواز صخره‌ای و جنگل‌های صنوبری اطراف تلفیق‌شده است و درعین‌حال به شکلی نمادین از مشقت‌های روزانه کارگران معدن که زمانی در این سایت مشغول به کار بودند حکایت می‌کند. کتاب احساسی از تاریخ تنها یک کتاب معماری نیست و در آن به‌وفور درباره نویسندگان صاحب نامی همچون مارسل پروست، ولادیمیر نابوکوف، استاندال و غیره سخن به میان آمده است که مطالعه آن می‌تواند برای همگان جالب‌توجه و جذاب باشد.

مرتضی نیک فطرت

نویسنده: پیتر زومتور، ماری لندینگ
مترجمان: مرتضی نیک‌فطرت، نیما کیوانی
ناشر: انتشارات فکر نو

منبع: معمارنیوز