نشست خبری نمایشگاه "دورنما از نمای نزدیک" برگزار شد
جستجوی ردپای انسان در دورنمایی از نمای نزدیک
نشست خبری نمایشگاه "دورنما از نمای نزدیک" با حضور معصومه مظفری (رییس هیات مدیره انجمن هنرمندان نقاش ایران)، امیر سقراطی (عضو هیات مدیره انجمن)، رزیتا شرف جهان (مدیر گالری طراحان آزاد و کیوریتور نمایشگاه)، مینا نادری (مسئول کمیته نمایشگاه های انجمن) روز دوشنبه یکم آبان ماه در حضور خبرنگاران و علاقمندان، در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
به گزارش گالری آنلاین، امیر سقراطی در ابتدای نشست ضمن تشکر از حضور خبرنگاران، بیان کرد: نمایشگاه دورنما از نمای نزدیک، یکی از اتفاقاتی بود که در انجمن هنرمندان نقاش ایران به صورت کیوریتوری، توسط خانم رزیتا شرف جهان برگزار شده است.
در ادامه معصومه مظفری، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نمایشگاه، سه ویژگی با اهمیت این رویداد را چنین برشمرد:
این نمایشگاه تجربه خوبی برای انجمن از همکاری با یک کیوریتور بود. کیوریتوری که به شکل حرفه ای مسائل را میشناخت، به این فضا شکل داد و میدانست چه مسائلی در حیطه دورنما اتفاق افتاده و شامل حال چه کسانی میشود. در نتیجه بهترین رویکرد، سپردن کار به کیوریتور توانمندی بود که این افراد را کنار هم قرار دهد و در نهایت این نمایشگاه به بهترین شکلی که امکان داشت برگزار شد.
نکته دیگر در مورد این رویداد این است که جای نمایشگاه هایی که پایه پژوهشی داشته باشد خالی بود، نمایشگاه هایی که بتواند بخشی از تاریخ هنر ایران را در جایی مکتوب کند. امیدوار هستم این حرکت ادامه پیدا کند و به وسیله افراد مختلف و در گرایش ها و مضامین مختلف این جمع آوری ها انجام شود.
همچنین برای اولین بار توانستیم کتاب نمایشگاهی که انجمن برپا کرده را در طول نمایش چاپ کنیم. کتاب شامل دو مقاله است که بررسی های خوبی داشتند و در واقع کیفیت کتاب را افزایش دادند.
امیدوارم انجمن این مسیر را ادامه دهد و به سمت نمایشگاه هایی برود که با یک پژوهش و بینش همراه باشد.
مظفری در ادامه افزود:
آنقدر برخی کارها در سابقه برگزاری نمایشگاه ضعیف بوده که تصور شده کیوریتور کسی است که سلیقه ای کار جمع میکند در حالی که کیوریتور بر اساس متن پژوهشی که به آن اعتقاد دارد، کار خود را انجام میدهد.
برخی آثار این نمایشگاه باید به لحاظ تاریخی در این مجموعه قرار میگرفته و اصلا بر اساس سلیقه خانم شرف جهان انتخاب نشده است.
برخی دوستان گلایه داشتند چرا کار به کیوریتور سپرده شده که سلیقه ای عمل کند. در حالی که بسیاری از دو سالانه های بزرگ جهان توسط یک کیورتور برگزار میشود. در واقع یک کیورتور میتواند با دانش و پشتوانه پژوهشی که دارد آثار را انتخاب کند و کنار هم بگذارد. خود من در مورد برخی از کارها سوال میکردم چرا اینکار انتخاب شده؟ اما وقتی در مجموعهی کارها نگاه کردم متوجه شدم با استیتمنتی که ایشان دارد واقعا جای آن اثر خالی میماند اگر انتخاب نمیشد.
معتقد هستم جا دارد به نقش، اهمیت و شیوه های کیوریتوری بیشتر پرداخته شود.
در ادامه مینا نادری ضمن تاکید بر تلاش بیش از هشت ماهه ی اعضای کمیته نمایشگاه ها برای برپایی این رویداد به سرپرستی خانم رزیتا شرف جهان، اطلاعات آماری از حضور هنرمندان نمایشگاه را ارائه داد:
در این مجموعه ۷۶ هنرمند با ۱۷۰ اثر حضور داشتند، ۳۳ نفر عضو انجمن، ۱۲ نفر از خارج از ایران و سه نفر از شهرستان بودند، ۸ اثر هنر جدید به نمایش درآمد که شش تای آنها ویدیو آرت و یک اثر لند آرت از احمد نادعلیان بود.
کیوریتور برنامه، خانم رزیتا شرف جهان با اشاره به اینکه انجمن هنرمندان نقاش ایران یک انجمن فرهنگی و هنری است، توضیح داد:
اتفاقی که در نمایشگاه دورنما افتاد، آن کاریست که یک انجمن فرهنگی میبایست انجام دهد و طی این سالها نیز تلاش انجمن بر این بوده است. به معنی برگزاری نمایشگاهی با رویکرد پژوهشی، با توجه به این نکته که بتواند نکات مبهمی را روشن کند و یا سوالاتی را در مورد تاریخ معاصر مطرح کند.
موضوع طبیعت از قبل توسط هیئت مدیره و کمیته نمایشگاه ها پیشنهاد داده شده بود، اما محوریت نمایشگاه دورنما بر اساس یک ایده است و بر این استوارست که در حال حاضر محیط زیست و زندگی ما در بیشتر مواقع تبدیل شده به محیط های دستکاری شده توسط انسان که هنرمند معاصر، آن رویکردی که قبلا به طبیعت به عنوان یک پناهگاه یا جایی دست نخورده داشت را از دست داده و تبدیل شده به نماها و جاهایی که شما نشانه هایی از دستکاری انسان و صنعت را در آن میبینید.
این محور در واقع ایده ای از خانم دکتر عرفانیان بود و ما با اجازه ایشان پایه نمایشگاه را ریختیم. این ایده درباره جهان پس از سرمایه داری و پیشرفت تکنولوژی صحبت میکند. راه هایی که کوتاه شده، راه آهن هایی که تاسیس شده، معدن و کارخانه هایی که در فواصل این شهر ها تاسیس شدند، برخی تاسیساتشان رها شده و موارد دیگر...، در نتیجه ما طبیعت دست نخورده بکر، آنطور که نوستالژی هنرمندان اوایل قرن بیستم بود را نداریم.
بنابراین تمرکز ما در این نمایشگاه بر هنرمندان معاصری است که با این رویکرد به نقاشی منظره نگاری میپرداختند.
کمیت کارهای مرتبط با نسل های گذشته را کمتر کردیم و اشاره وار از آنها گذشتیم، چون معتقدم به اندازه کافی در مورد هنرمندانی همچون آقای وزیری مقدم، جوادی پور و یا وزیری اطلاعات در دسترس است و بررسیهایی هم شده. هرچند نمونه هایی که از آقای وزیری در این نمایشگاه ارائه شده مربوط به دوران ابتدای کار ایشان میشود و متفاوت است با آنچه بعدا به عنوان هنرمند مدرن از ایشان شناختیم.
در کنار اینها به نسل پس از انقلاب میرسیم و اشارات مختصری به این دوره داریم که گرایشات نوستالژیکی در آن وجود دارد، برخی هنرمندان میخواهند طبیعت گرایی را با لحن گذشته احیا کنند و بعد میرسیم به هنرمندان معاصری که جلوه های بدیعی از منظره نگاری را میتوانند نمایش دهند.
بنابراین نمیشد این نمایشگاه را به اعضای انجمن محدود کنیم و یا به تمام کسانی که منظره نگاری کار کردهاند گسترش دهیم، چرا که این یک ژانر اصلی در نقاشی است و کمتر نقاشیست که حداقل یک دوره از کارهایش موضوع منظره نداشته باشد.
این موضوع ممکن است برای برخی هنرمندان بخصوص اعضای انجمن موجب رنجش شده باشد و به هر حال بحث محدودیت جا هم داشتیم و ممکن بود اگر در فضای وسیع تر نمایشگاه را برگزار کنیم، بتوانیم آثار بیشتری بگنجانیم. پس به ناچار خودمان را محدود کردیم به هنرمندانی که به نوعی قله ای در این مجموعه هستند و هر کدام نشان دهنده یک نوع خوانش و یک نوع گرایش در منظره نگاری بوده اند.
شرف جهان در مورد تحلیل جایگاه هنرمندان در اوضاع اجتماعی فعلی ، گفت:
به هر حال آثار بسیاری تولید و نمایش داده میشود و نقد هایی نوشته میشود، مسئله این است که بتوانیم جایگاه هنرمندان را در اوضاع اجتماعی فعلی تعیین کنیم و تحلیل همه جانبه از جایگاه اثر داشته باشیم و از ایجاد شهرت های کاذب جلوگیری شود.
موضوع دورنما که آثار بسیاری در رابطه با آن تولید میشود، گرایشات متفاوتی را شامل میشود. گرایشی که در این نمایشگاه به آن توجه کردیم، یک گرایش پیشرو است و نگاه انتقادی به فضای اطراف دارد. بررسی این گرایش میتواند، تحلیل همه جانبه ای از آن به ما ارائه بدهد تا بتوان جایگاه آن را در تاریخ هنر معاصر پیدا کرد.
امیر سقراطی در توضیح ویژگی های این مجموعه بیان کرد:
یک نوع وانهادی، متروک بودن، رها شدگی و تشویش در منظره پردازی معاصر دیده میشود. در واقع هنرمند معاصر زمانی که قرار است فقط یک طبیعت را بکشد نه یک منظره صنعتی، ما میبینیم که آن تنهایی و استرس و تشویش در آثارش وجود دارد.
یکی از نکاتی که کیوریتوری این نمایشگاه را جذاب کرده این است که ما با منظره پردازی روبروایم که در آن منظره ها فضای صنعتی امروز را نمایش میدهند و حتی برخی دوستان میگفتند طبیعت در آن کجاست؟
اگر ما میان طبیعت و منظره یک فاصله بگذاریم، به اعتقاد من طبیعت آن چیزی است که ما از خود طبیعت نقاشی میکنیم اما وقتی منظره وجود دارد، میتوانیم رد پای انسان را در آن ببینیم. وقتی پرچینی در طبیعت میبینیم دیگر آن طبیعت نیست، آن منظره ایست که در آن روحیاتی از انسان معاصر دیده میشود.
ما به اینطور نگاه های انتقادی در فصل بندی های نقاشی هایمان نیاز داریم. ما باید با نگاه انتقادی تر به جریانات نقاشی عمل کنیم و برایش فعالیت پژوهشی انجام دهیم تا بخشی از نقاشی ایران در مسیر مشخصتری راه خودش را ادامه دهد.
در ادامه معصومه مظفری به سوالی از خبرنگار هنرآنلاین مبنی بر اینکه آیا در نمایشگاه های بعدی انجمن، به موضوعات دیگری به این شکل پرداخته خواهد شد؟، پاسخ داد:
یکسال دیگر از این دوره هیئت مدیره باقی مانده و در این مدت تا آخر سال دو کارنمای دیگر برای هنرمندان بالای چهل سال است که در خانه هنرمندان برگزار میشود و بحث اصلی برای سال آینده برگزاری یک نمایشگاه مشترک با انجمن های دیگر است. همچنین هم اکنون هیئت مدیره در حال بررسی مقدمات برگزاری دوسالانهی هنر، به شکلی است که محدود به نقاشی نباشد. کارنماها نیز در سال آینده ادامه خواهد داشت.
شرف جهان در پاسخ به سوال خبرنگار گالری آنلاین در مورد برپایی این مجموعه در شهر ها یا کشور های دیگر، گفت:
شخصا در حال تلاش برای این موضوع، برای موزه هنرهای معاصر اصفهان، موزه هنرهای معاصر اهواز و نمایشگاهی در استکهلم سوئد هستم.
مشکل جدی ما آثار امانتی که از کیوریتور ها گرفتیم و مسائل بیمه در ایران است، شاید شکل جدیدی از این آثار را بتوانیم ببریم و به ناچار برخی آثار حذف شود و با یک چینش جدید ارائه داده شود.
در پایان، امیر سقراطی در پاسخ به سوال دیگری از خبرنگار گالری آنلاین در خصوص ادامه فعالیت پژوهشی با موضوع نمایشگاه دورنما توضیح داد:
رونمایی کتاب این نمایشگاه را پیش رو خواهیم داشت که امیدواریم چنین اتفاقی در آن زمان شکل بگیرد و قطعا کیوریتور نمایشگاه افرادی را برای این امر در نظر دارد.
در هیئت مدیره نیز صحبت شده است که چنانچه یک نشست پژوهشی داشته باشیم این نمایشگاه را کامل خواهد کرد و امیدواریم برنامه رونمایی با حضور هنرمندان و همراه با جلسه نقد و بررسی برگزار شود که جزییات آن را به اطلاع شما میرسانیم.
مطالب مرتبط:
- >> گزارش تصویری نمایشگاه "دورنما از نمای نزدیک" در فرهنگسرای نیاوران (بخش دوم) [1396/7/19]
- >> گزارش تصویری نمایشگاه "دورنما از نمای نزدیک" در فرهنگسرای نیاوران (بخش اول) [1396/7/18]
- >> معاون هنری وزیر ارشاد در افتتاحیه نمایشگاه نقاشی "دورنما از نمای نزدیک" [1396/7/16]
- >> مروری بر 70 سال منظره نگاری ایران در فرهنگسرای نیاوران [1396/7/14]