مراسم رونمایی از کتاب "خود زیست نامه کار و معماری جواد حاتمی" برگزار شد.

مراسم رونمایی از کتاب "خود زیست نامه کار و معماری جواد حاتمی" نوشته مهندس جواد حاتمی، از استادان برجسته، صاحب نام و قدیمی معماری پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران، شنبه 10 تیر با حضور استادان برجسته معماری کشور و جمع زیادی از علاقه مندان این استاد معماری در نگارخانه پردیس هنرهای زیبا برگزار شد.

دکترشاهین حیدری رئیس پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران به عنوان نخستین سخنران این مراسم گفت: همواره اسناد به نسل های بعدی کمک می کند که از تجارب ارزشمند دیگران استفاده کنند و امروز مهندس حاتمی استاد عزیز و ارزشمند مان همین کار را انجام داده اند و من امیدوارم دیگر استادان نیز تجربیات کاری خود را مستند سازی کرده و در اختیار دانشجویان و دیگر معماران قرار دهند.

دکتر حیدری گفت: این کتاب، یک مدرسه معماری اختصاصی است.ایشان معماری را از دریچه ای که خودش زحمت کشیده به تصویر کشیده است و در اصل این کتاب یک پارادایم معماری است چرا که استاد مهندس حاتمی به خوبی می دانند که معماری یعنی چه و جایگاه معماری ایران کجاست.

حیدری در بخش پایانی سخنان خود گفت: ما ایشان را به این جهت دوست داریم که هیچ لحظه ای از وقت کلاسش را به مواردی جز درس دادن نگذراند و خوشحالیم که پردیس هنرهای زیبا که خانه خود ایشان است میزبان رونمایی از این کتاب شده است و ان شاءالله که پردیس هنرهای زیبا بتواند سالیان متمادی از فیض حضور ایشان بهره مند شود.

سخنران بعدی مراسم، دکترمحسن حبیبی بود که در رشته شهرسازی فعالیت دارد. او با اشاره به استقبال بسیار خوب استادان صاحب نام‌ معماری کشور از جمله دکتر اعتصام، دکتر فلامکی، مهندس سعید نیا، دکتر ساعد سمیعی، مهندس تیموری و همچنین دکتر مهدی حجت از این مراسم ، به خاطر این حضور و احترام به مقام یک معلم تشکر کرد و آن را ارزشمند دانست و در ادامه گفت: اصل داستان در مورد بینش همه ماست، بینشی که نسبت به جهان و همچنین خودمان داریم و این بینش است که منش و روش ما را روشن و کنش مان را معنادار می کند. بی تردید این سه گانه با دانشی که می اندوزیم بالاتر و بالاتر خواهد رفت. پس آن چیزی که مهم است بینش است و همه کسانی که نام بردم دارای بینش خودشان هستند و مهم است که این بینش چگونه در منش معماری شان تجلی پیدا کند.

وی در ادامه افزود: مهندس حاتمی از این جهت برایم قابل ستایش است که عاشق معماری است. یعنی عشق ورزی حیرت انگیزی‌ با معماری به ویژه معماری سرزمینش و جهان دارد و این منش را در تمامی سالهایی که کارکرده ، در تولیدات معماری نشان داده است و من بسیار خوشحالم که مهندس حاتمی خودش را با این کتاب مکتوب کرد و این بسیار مهم است چرا که افرادی نظیر مهندس حاتمی که فقط به معماری می اندیشند بسیار کم تعدادند و امیدواریم که ایشان هرگز عنایتشان را به پردیس (دانشکده) هنرهای زیبا قطع نکنند.

حبیبی همچنین گفت: معماری با سه دانش مرتبط است، یکی تاریخ دانش زیست سرزمینی( فرهنگ)، دیگری دانش همسازی علمی(طبیعت) و سوم فن و فن آوری زمانه که دانش سوم به مدد آن دو دیگری سبب آبروی معماری می شود و اگر ما فقط دانش سوم را داشته باشیم معمار نیستیم. مهندس حاتمی این سه دانش را در آثارش به هم آمیخته و سرزمینش را از یاد نبرده است و این خیلی با ارزش است.

سپس مهندس جواد حاتمی در جایگاه سخنران قرار گرفت و متنی راکه تهیه کرده بود به شرح ذیل برای حاضران خواند : برای من اینجا مکانی است که انسان همانند خانه خود، همواره به فضای ذهنی ارزشمند آن با نام دانشگاه باز می‌گردد. آغاز این حضور برای من به زمانی از سال‌های 47ـ48 می‌رسد که مصاحبه‌ای با زنده‌یاد دکتر محمدامین میرفندرسکی و همچنین دکتر ایرج اعتصام برای ورود به دانشکده هنرهای زیبا داشتم، در بدست آوردن یک فضای کاری بلند مدت غیرمادی و غیرمنصبی، ولیکن باز ذهنی، با امکان انتقال وسیع تجربیات از خلاقیت‌ها، که امروز نتایج ـ از نظر خودم ـ به اشباع رسیده آن را در قالب یک کتاب، و با تشکر از لطف و توجه آقای دکتر شاهین حیدری، ریاست محترم پردیس، در حضور شما رونمائی می‌کنیم.

بخش دیگر خوشحالی من از آن جهت است که بالاخره کار مشکل چاپ این کتاب به پایان رسیده، و می‌شود آن را در اختیار مخاطب قرار داد. اقرار می‌کنم که رویای داشتن کیفیتی بالا در کلیت آن، که از ابتدا برایش در نظر داشتم، گاه گذر از کابوس‌ها می‌کرد، چون به علت نبود آشنائی، نمی‌دانستم چیزی که به عنوان محتوایی کار شده در دستگاه کامپیوتر خود دارم، به سادگی آماده برای چاپ افست نیست، پس تبدیل آن همراه با تولید چند نمونه اولیه، بیشتر از یک سال به طول انجامید. بعد هم که کار اصلی چاپ و جلد کردن آن زمان و حوصله می‌خواست.به هر حال خود امروز پذیرفته‌ام، که اثر انتظار را، آنچه که در مقابل دارم، به کلی برطرف می‌کند، یعنی با توجه به عمق زحماتی که در بخش‌های مختلف انجامش وجود داشته، عرضه با کیفیت آن ـ گرچه در یک کار اندکی فرسایشی ـ بالاخره با کوششی فراوان به ثمر رسیده است.

من امروز تشکر صمیمانه خود از آقای خسرو آذربایجانی، ناشر محترم کتاب و مدیرعامل نشر یادآوران را که چاپ و عرضه آن را پذیرفتند، ابراز می‌دارم، و همچنین تشکر از آقای پیمان شاهید‌فر را، که علاوه بر نظارت فنی بر کار چاپ، تبدیل پرزحمت محتوای دیجیتالی کتاب برای چاپ افست را هم عهده‌دار بودند، و از دیگر همکاران در چاپخانه گیلان، و بخصوص در بخش ظریف کار صحافی و جلد، از آقای ثقفی و دستیاران ایشان، من در واقع از تمامی کسانی که در این کار جمعی، تولید این چنین کتابم را ممکن کرده‌اند، بی‌نهایت سپاسگزارم.

در توضیح چرا و چگونه به وجود آمدن این کتاب دوست دارم که بگویم این نهایت آرزوی هر معمار علاقه مند و معتقدی است، که به جنبه‌ها و نکات ارزشمند کار خود واقف باشد، و مواقعی نه تنها در یادآوری، بلکه برای پندگیری هم که شده، بتواند نظری بر کار خود از گذشته‌ها را داشته باشد. این با تماشای عکس و اسلاید یا تصاویری از آن‌ها کافی نیست، بلکه او نیاز به نگاهی دارد برعمق طرح‌ها و نقشه‌های خود با خاطراتی آشنا، که این نه تنها مشوق، بلکه در سنینی یک غذای روحی به شمار می‌رود و انسان بدان وابسته است و گاه مهم‌تر از دریافت اطلاعاتی است که از دیگر منابع بدست می‌‌آیند.

پس برای دستیابی به چنین خواسته‌ای، که می‌توانست در استفاده از یک لپ‌تاپ برای من هم ممکن شده باشد، انجام آن را مهندس صادق فیاضی از فارغ‌التحصیلان قدیمی دانشکده، چند سال پیش مشتاقانه بر عهده گرفت و بدین ترتیب اسکن شده طرح‌ها و نقشه‌هایی که زمانی به دست خود در ابعاد مختلف ترسیم کرده بودم را در معرض دید من قرار داد. پس احساسی با مشاهده راحت و به ترتیب ردیف شده آنها علاوه برعکس و اسلایدهایی که خود بر آن افزودم، مرا در یک نقطه عطف بدین فکر انداخت که چرا دیگران را هم بر این نظاره سهیم نکنم.بدیهی است شکل جوابگویی به آن در قالب یک کتاب بود، که البته نیاز به توضیحات زیادی بر طرح‌ها را داشت، که به قول خودم، یعنی فرو رفتن در عمق زمان.

روزی در یک هیاهوی پرالتهاب، پذیرفتیم که تدوین تصاویر در کنار نوشته‌ها، فقط از طریق خاصی امکان‌پذیر است، که آقای فیاضی با دریافت یک دوره آموزشی، شیوه کار بر آن را هم تجربه کرد.پس بدین‌ترتیب است، که ما توانستیم کار شکل دادن به محتوای مجموعه، در قالب یک کتاب را آغاز کنیم، و خود امروز خیلی خوشحالم از این که توانستم، روال شکل‌گیری کلی آن و در نتیجه کار گرافیک و تدوین صفحه به صفحه فصول مختلف کتاب را برعهده بگیرم، و این برایم گاه به شیرینی کار برطرح بزرگی بود، که نتایجش را حال با این مشخصات در اختیار داریم، ضمن آن که انجام کار ارزشمند کامپیوتری آن را هم مهندس فیاضی صمیمانه پی‌گیری می‌کرد.با ترجمه پیشگفتار و سخن پایانی توسط دکتر حمیرا شایسته به انگلیسی، و دکتر اعتماد مقدم به آلمانی، محتوای کتاب از نظر ما برای چاپ آماده بود، یعنی آغاز مرحله‌ای که من خود هیچگونه اطلاعی از روند کار بر آن را نداشتم. فقط به یاد تماس و برخوردی افتادم، که روزی در تماشای بنای طراحی شده دفتر نشر یادآوران، چند نمونه مجلات و کتاب معماری، از مدیرعامل آن نشر یعنی آقای آذربایجانی دریافت کرده بودم. که ارتباط مجدد با ایشان را هم آقای دکتر علیرضا قلی‌نژاد، با پیوستن به ما، به عنوان مشاور چاپ کتاب حل کرد، و من همواره از ایشان نیز سپاسگزار خواهم بود.

در رابطه با سبک کار و نظریات، عقیده من بر آن است که معماری و شکل‌گیری فضای شهری در طول دوران‌ها به منزله لباسی است بر ذهنیات یک جامعه، ضمن آن که در شاخص زمان معرف سلیقه و سنت‌ها نیز هست، از طرفی خلاقیت‌ها در نوع با ارزش و حقیقی آن هم کاری است بسیار جدی و دشوار.حال که می‌خواهم توضیحات بیشتری را در این مورد و همچنین بر محتوای کتاب خود آغاز کنم، به دلیل گذری لازم بر پاره‌ای مسائل، از معمار جوانی، فارغ‌التحصیل این دانشکده هم یاد می‌کنم. که اغلب با حضور سرزده و مثبتی، گره از اشکالات دیجیتالی کار ما می‌گشود، ولی کم‌کم برای من تبدیل به شخصی شد موثر بر ‌آشنایی بیشتر با ذهنیتی که امروزه بر قشر معماران نسل جدید و دانشجویان رشته معماری ما حاکم است و در واقع قدری هم با نتایج و سطح آموزش در مدارس امروزی ما، چون فکر می‌کنم اکثر آنها در جستجوی فقط نکاتی از کار افراد برجسته که در واقع مورد نیازشان هم نیست، اطلاعات سطحی و غیرپایه‌ای را از سایت‌های مجازی کسب می‌کنند.

من در این صحبت کوتاه قصد نقد یا اشاره به چیزی ندارم، فقط سوال مطرح برایم آن است که، نظریات و نحوه برخورد متفاوت من با معماری و نوع آموزشی که زمانی در یکی از تنها دو دانشکده معتبر کشور داشته‌ام و با تمام جزئیاتش هم در این کتاب مطرح شده، چه پیامی برای این دانشجویان خواهد داشت؟

پس ناگزیر به هنرمندان روز بین‌المللی و مورد توجه اکثرشان، از سال‌های حتی اول و دوم دانشگاه‌ها اشاره کرده و از آن کمک می‌گیرم، یعنی به تعدادی معماران صاحب نام خارجی، که اگر از این معماران طرح مثلا مسکن جمعی در یزد خواسته می‌شد، فکر می‌کنید آنچه که ارائه می‌دادند بیشتر متأثر از موقعیت اقلیمی و آب و هوای کویری یزد و فرهنگ بومی و روش زندگی در گونه‌های خاص مسکونی، و بالاخره متأثر از سبک معماری و بافت زیبای سنتی آن شهر بود (یعنی آنچه که خود به آن معمار جوان انجامش را توصیه کرده بودم)، یا چیزی شبیه به طرح پیشنهادی وی و برندگان جوائز برنامه، یعنی طرحی برای ساخت برجهای سی طبقه مسکونی در یزد؟

از نظر من آشنائی با آنچه که در جهان می‌گذرد مورد نیاز همه ما در معماری است و من فکر می‌کنم دریافت خوب از نظریات دیگران، زمانی به درستی صورت گرفته که ما فقط اثر محرک و مثبتی از نکات با ارزش آن را در محتوای کار ابداعی خود احساس کنیم.

پس سؤال مهمتر آن است که آیا پیشرفت در علم معماری مملکت ما، از بدو تأسیس مدارس معماری، یعنی صرفاً تبعیت از سبک‌های روز بین‌المللی و ترجمه گفته‌های دیگران؟ آن هم بجای صاحب نظر بودن و تدوین برنامه‌های منطقی و کارتجربی و آموزش، بخصوص در زمینه‌ای که کشور ما به انواع مجهز و پیشرفته بومی آن نیاز دارد، یعنی مسکن، و از نوع مردمی آن، و نه به آنچه که در گونه‌ها و به اشکال مختلف امروزه با هدر دادن زمین و فضا در شهرهایمان رایج است، که در اکثر آنها فقط نمای بیرونی طبقاتی بی‌محتوا بالا رفته‌ی بنا بدست دیگر مهندسین است که با استفاده از مصالح گوناگون بدست یک معمار هنرمندانه نقاشی می‌شود. من فکر می‌کنم در آنچه که با تکیه برتوان اجرائی زمان خود با استفاده از روش‌های منطقی در ساخت مسکن و دیگر بناها درون بافت شهرهای تاریخی ما صورت می‌گرفته، اصرار به توجه در هویت با ارزش بومی و محلی لازم است، که ما امروزه فقط با نظری سطحی و علمی به تاریخ و به باقیمانده‌ای ازآن‌ها نگاه می‌کنیم، حین اجرای برنامه‌های آموزشی قدری کم‌بار در این زمینه و بیشتر هنرمند پرورمان در دانشگاه‌ها، ضمن آن که نکات دائماً در حال پیشرفت، و تحولات در مسائل پایه‌ای مشترک و تاریخی، یا به وجود آورنده حتی سبک‌ها که در بطن معماری نقاطی از جهان و بخصوص ممالک اروپائی نهفته است را هم نمی‌توان به عین در کار معماری ما جستجو کرد، جز به صورت اطلاعاتی، و در صورت تمایل هم مسلما ما نیاز به ابداع محتوائی آن از نوع محلی‌اش را داریم. و فکر می‌کنم همه این گفته‌ها خود نیاز به بررسی و تفکر زیاد با بینشی خاص دارند. پس پی‌گیری این نکات، درخواست من از اساتید محترم و علاقمند این رشته و بخصوص از آن گروه دانشجویانم از گذشته‌ها، که علاوه بر انجام کارهای تجربی معماری در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌کنند نیز هست. چون جوانان ما به شدت نیازمند دریافت نکات پایه و ابزار ذهنی به روز در خلاقیت‌ها هستند، از نوعی که فقط از طریق آموزش صحیح در مدارس خودی دست یافتنی باشد، و نبایستی ذهن کنجکاو آنان را با داده‌های گسترده دنیای مجازی یا با رجوع به منابع خارجی تنها گذاشت.

در پی‌گیری نکات ذکر شده اشاره می‌کنم به این که ممکن است نوعی از انعطاف‌پذیری در ایجاد فضاهای مشابه با به کارگیری یکسان از وسایل مختلف مصرفی زندگی که در جوامع پیش آمده، لازم باشد، لیکن یکسان پردازی‌ها در معماری و فضاهای شهری از نوعی که امروزه در جهان معمول شده، کار ضروری یا خیلی درستی نیست، ما می‌توانیم در جستجوئی با حوصله و پرارزش، استفاده از روش‌های پیشرفته را متأثر از آن هویت مطلوب در خلق فضاهای عملکردی انجام دهیم، و این فکر می‌کنم نحوه برخوردی بوده که من همواره در کار طراحی خود سعی در انجامش را داشته‌ام. و اثر آن بر ذهنیت کار آموزشی را هم می‌توان در طرحهای دانشجویانم به عنوان تزپایانی، که با هدف ترمیم یا نوسازی در شهرهای مختلف کشور انجام داده‌اند در فصلی از کتاب مشاهده کرد. از نظر من زیبائی‌ها و تنوع در معماری و فضاهای شهری همواره به دلیل دارا بودن شاخص‌های محلی است که معنادار می‌شوند، یعنی آن چیزی که در نقاطی از جهان به چشم می‌خورد، آوا و رنگ و بو یا سایه روشن‌ها،‌ در اقلیم مرطوب بارانی متفاوت‌اند با آ‌فتابی و خشک، همانطور که در سردسیری‌ها با معتدل، پس هر یک از این صفات، تفاوتی ایجاد می‌کند در به کارگیری مصالح و روش ساخت و همچنین در شکل‌آفرینی‌ها. من خود از ابتدا بدون شک و تردید برآنچه که پیش رو خواهم داشت، با سعی و حوصله راه خاصی را در یک فضای متفاوت آموزشی پیموده‌ام، در آ‌شنائی به ابزار و روش‌های صحیح به کارگیریی آنها، و فکر می‌کنم محتوای آنچه که بعدها توسط من عرضه شده بر استناد آن ولیکن براساس دریافتی است که در توجه و علاقه به جنبه‌های ارزشمند تاریخی و سنتی در کشورم صورت گرفته و نتایج آن را اکنون با ذکر جزئیات به عنوان نحوه برخوردی خاص در اختیار علاقمندان قرار می‌دهم، آن هم در مجموعه‌ای که شاید جز در بین دوستان، محتوایش چندان بوی خوش موفقیت یا تایید شدگی در جامعه را هم نمی‌دهد ولیکن اقرار می‌کنم، اطمینان از درستی راه را من همواره مشوق دائمی و پنهان خود قرار می‌داده‌ام، چون توانسته نتایج کنجکاوی در توان ذهنی، و دریافت خوب از دوره تحصیلات را، در عرضه‌ای متبلور شده برای دو زمینه کاری، یعنی تجربی در فضای محلی و آموزش آن، برایم فراهم کند. نتیجتاً با هدف داشتن راهنمائی در توصیف این ذهنیات، من یکی از نوشته‌های خود را در آغاز کتاب قرارداده، و در فصل اول آن با اشاره به تعدادی از طرح‌ها، به معرفی کیفی برنامه کاری از دوران تکمیلی و سطح آموزش در رشته معماری در دانشگاه آلمانی محل تحصیلات خود پرداخته‌ام.

در فصل بعدی، به شروع کار که در سال‌های اول مراجعت به ایران، مصادف می‌باشد با آغاز تدریس در دانشگاه، و عجیب آن که زمان پایان هر دو نیز بر یکدیگر منطبق است. در این بخش علاوه بر توضیحات لازم بر طرح‌ها، مقاله و نوشته جاتی هم در رابطه با موضوعات، بر محتوا افزوده شده است.

یک فصل را خیلی خلاصه شده، من بر توضیح آنچه که طی سی‌و‌سه سال کار تدریس در دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران برایم جریان داشته است قرار داده‌ام که در بیان نتائجی از آن هم لازم دیدم، به مجموعه‌ای از طرح‌ها یعنی محتوای تز پایانی دانشجویان خود اشاره کنم. بدین‌ترتیب، با به ثمر رسیدن کار چاپ و نتایج با ارزش این کار جمعی، من امروز این کتاب را با امید به مفید بودن محتوائیش، به جامعه معماری و بخصوص دانشجویان آن تقدیم می‌کنم.از حضور و توجهتان هم بی‌نهایت سپاسگزارم.

درادامه این مراسم، دکتر ایرج اعتصام ، معمار معاصر ایرانی اظهار کرد: طرز کار و دقت در جزئیات شاید از مهمترین خصیصه‌های کار دکتر حاتمی باشد. ایشان کارها ، پروژه‌ها‌و نوشته های زیادی در زمینه فکری‌، تکنولوژی و ساختمان دارند وخصوصیات اخلاقی و کاری جواد حاتمی به طوری است که در تمامی آثارشان از جمله همین کتاب که امروز رونمایی شد منعکس است.

دکتر مهدی حجت بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی و استاد معماری در دانشگاه تهران نیز در ادامه این مراسم گفت: این جلسه شیرین و صمیمی برخلاف گفته ها درباره تندی رفتار مهندس حاتمی در تدریس و سر کلاس برگزار می شود. من فکر می کنم همه ما این تشخیص و تمییز را درباره کسی که تندی می کند داریم که این تندی در مسیر انتقال ارزشهای آموزشی است‌.حجت ادامه داد: بسیاری از استادان را می بینیم که مطلبی را به دانشجو منتقل می کنند ولی خود ایشان آن را فقط به عنوان یک امر انتقال دانش نگاه می‌کنند.مثلا در منزلت طبیعت و اهمیت آن در سر کلاس صحبت می کنند اما بیرون از کلاس بی توجه پا روی گل و گیاه می گذارند. اما آنچه که من در استاد حاتمی پیدا کردم ، یک انطباق کامل بین منش ایشان در زندگی و مسائل شخصی شان بود یعنی هرچه که می گفتند در رفتاری که در مواجهه با ایشان می دیدیم به چشم می خورد و اخلاق و عمل شان عین یکدیگر بود و این خصوصیتی است که از طرف ایشان برای همه ما بسیار ارزشمند بود.امیدوارم این رفتار استاد حاتمی را در انطباق رفتار مان با آنچه که به دانشجو منتقل می کنیم ، ملاک عمل خود قرار دهیم.

دکتر محمد منصور فلامکی چهره ماندگار در رشته معماری نیز در این مراسم خاطرنشان کرد: استاد حاتمی حاصل عمرشان را در این کتاب نوشته و تنظیم کرده اند. عنوان این کتاب "خود زیست نامه کاری" است یعنی یک اتو‌بیو‌گرافی است و انسان در زندگی اش فقط یکبار می‌تواند اتوبیو گرافی بنویسد و این به دلیل اعتقادی است که مهندس حاتمی به کارش داشته و در نهایت درستی کارش را به پیش برده است.

دکتر فلامکی با یادآوری خاطره ای افزود: امیدوارم شرایطی پیش بیاید که در کار معماران بزرگ بتوانیم یک عمر زندگی کنیم و این کتاب هم اعتباری است که یک شخص در نهایت صمیمیت ، خود را در آن منعکس کرده است.

دکتر سعید نیا سخنران بعدی این مراسم هم درباره شخصیت مهندس حاتمی به آزادگی وی اشاره کرد و گفت: آزادگی از هر آنچه که قرار دادی است و از همه دستوراتی که بی سنجش صادر می شوند و اینگونه دامنگیر معماران می شوند. به نظرم اگر که در رفتار و لحن صدای ایشان توجه کنیم ، یک انسان آزاده می‌بینیم که تکلیف خود را با خود روشن می‌کند و مسئولیت تمامی کارهایی را که به عهده اش گذاشته شده ، خود به عهده می‌گیرد.

دکتر ساعد سمیعی نیز در این مراسم با توجه به اصطلاحات ساختمانی ، مهندس خاتمی را یک استاد شش دانگ نامید و در ادامه گفت: مهندس حاتمی خوب درس خوانده ، خوب تجربه کرده و براساس این تجربه ها هرآنچه را که به دانشجو توضیح می‌داد

‌قبلا خود انجام داده بود. او همچنین استاد بی نظیری است که مستهلک نشده و فشار دانشجو و جور روزگار روی رفتار ایشان تأثیری نداشته است. پایداری ایشان قابل تحسین است و همواره جز خوبی ، راهنمایی و دوستی چیزی از ایشان ندیدم.

دکتر حریری از دوستان قدیمی مهندس حاتمی نیز در این مراسم با بیان اینکه در جریان به وجود آمدن این کتاب بوده است ، اظهار کرد: او از معدود معمارانی است که کارهای خودش را در این کتاب به نمایش گذاشته است و به قدری به کارش ایمان داشته که آنها را برای دانشجویان به یادگار گذاشته است.

حریری افزود : امیدوارم دانشکده و دانشجویان قدرش را بدانند و دانشکده معماری همچنان از دانش وی بهره ببرد. چون او از جمله معدود استادانی است که به طور کامل درباره هر آنچه که ساخته است

می‌داند. امروزه در دانشکده‌ها استادان بیشتر از اینکه بسازند و از تجربه‌هایشان با دانشجو صحبت کنند، فقط به انتقال دانش‌های شفاهی که خوانده اند می‌پردازند و اینگونه است که دانشجویان پس از مهندس مشاور شدنشان در می مانند و برای اینکه بدانند چه کار کنند دوباره پیش استادانشان برمی گردند.

در ادامه این مراسم از کتاب "خود زیست نامه کاری جواد حاتمی" که توسط نشر یادآوران در سال 96 منتشر شده است، رونمایی شد.